Publiek kan zaterdag 1 september een kijkje nemen bij een van de gaafst bewaard gebleven bloembollenbedrijven in de bollenstreek: de voormalige bloembollenkwekerij Veelzorg in het Zuid-Hollandse Hillegom. Tussen 11.00 uur en 15.00 uur verzorgt Open Monumentendag een gratis toegankelijke ‘special’ rond het historische complex uit 1922.
Kwekerij Veelzorg toont de geschiedenis van de bloembollencultuur die bepalend is geweest voor de ontwikkeling van Hillegom en regio. Op het complex zijn na grondige restauratie en herbestemming door eigenaar BOEi 18 woningen en het kantoor van de Stichting Vrienden van Oud Hillegom verwezenlijkt. Na de Open Monumentendag Special volgt de officiële opening van het kantoor van de stichting en door haar tentoongestelde herinneringen aan het rijke bollenverleden van Hillegom.
Historie
Kwekerij Veelzorg aan de Stationsweg 133 is van de grond getild door de familie Veldhuyzen van Zanten, op voormalige ‘zanderij’-grond die in 1822 werd gekocht van ambachtsheer Jan Six van Hillegom. Vijf generaties bestierden er een tuinbouwbedrijf: aanvankelijk groenten en aardappelen, later teelt, handel en export van bloembollen, vooral hyacinten, tulpen en narcissen.
In 2010 droeg de familie terrein en gebouwen over aan BOEi, de nationale maatschappij tot restaureren en herbestemmen van cultureel erfgoed. In de oude bollenschuur zijn nu loftwoningen ondergebracht, aan de voorzijde van het terrein zijn vier nieuwbouwhuizen neergezet en in het kantoor en een deel van de Holkamer huist nu de Stichting Vrienden van Oud Hillegom. Vrijwilligers van de stichting gaan bezoekers uitgebreid informeren over het rijke bollenverleden van Hillegom.
Deelnemers aan de Open Monumentendag Special krijgen op 1 september een primeur: zij kunnen tussen 11.00 uur en 15.00 uur als eersten de door Vrienden van Oud Hillegom ingerichte expositie bekijken. Daarnaast kunnen ze meedoen aan een rondleidingen over het complex, die langs navolgende gebouwen voert:
Het Kantoor (gebouwd als woonhuis in 1850)
Oorspronkelijk neergezet als kwekerswoning voor het gezin Veldhuyzen van Zanten, nabij de entree van het complex. In 1896 betrok de familie de nieuwgebouwde ‘Villa Vredehof’ en werd het oude huis verbouwd tot kantoor.
Binnen treffen bezoekers verschillende oude interieuronderdelen, waaronder de directiekamer met kluis en de oorspronkelijke glazen wand met buffet. Een van de kamers voert de liefhebber terug naar de geschiedenis van het bloembollenbedrijf, dat er bijna twee eeuwen gevestigd was. Ingericht met originele meubelen en attributen geeft het de sfeer van weleer mee aan erfgoedminnaars van nu.
De Hyacintenholkamer (1906)
De hyacinten van Veldhuyzen van Zanten werden na de bloei aan de onderzijde uitgehold en vervolgens bewaard op gazen stellages in een ruimte met constante temperatuur en luchtvochtigheid. Zo kwamen er jonge bolletjes aan de bollen waaruit nieuwe hyacinten werden gekweekt.
Een dergelijke holkamer, met onder andere de oorspronkelijke ventilatieschacht, is tegenwoordig een zeldzaam verschijnsel in de Bollenstreek. In de ruimte is gekozen voor een industriële inrichting met deels schoon metselwerk en het originele houten bollenschuur-plafond; de openslaande deuren waarmee destijds de temperatuur en luchtinlaat werden geregeld zijn gerestaureerd.
Nieuwbouwwoningen (2018)
Aan de voorzijde van het terrein zijn in de stijl van de overige gebouwen vier nieuwbouwwoningen verrezen, die op dusdanige wijze zijn gebouwd dat men vanaf de straatzijde weer zicht heeft op de bollenschuur.
De Grote Bollenschuur (1928)
De monumentale bakstenen bollenschuur is oorspronkelijk gebouwd als stellingenschuur, waarbij de droogstellingen deel uitmaakten van de constructie. Later werden de stellingen vervangen door een nieuwe, stalen draagconstructie. In het pand zijn vijf woningen ondergebracht waarbij de authentieke elementen voor een belangrijk deel in het zicht zijn gelaten.
De Narcissenloods (1928)
Ten zuiden van de bollenschuur is in 1928 een houten narcissenloods gebouwd. Narcissenbollen werden niet bewerkt, maar direct opgeslagen in een goed geventileerde houten schuur. In de houten schuur zijn na restauratie twee woningen ondergebracht.
Villa Vredehof (1896)
Kwekerswoning Vredehof maakt geen deel uit van de planontwikkeling maar behoort wel tot het ensemble van Kwekerij Veelzorg. Het woonhuis is nog steeds in gebruik door de familie Veldhuyzen van Zanten.
Na de Open Monumentendag Special op 1 september volgt om 15.00 uur de officiële opening (voor bewoners, genodigden, Vrienden van BOEi en de historische stichting) waarbij verschillende sprekers ingaan op de rijke historie van het complex.
Rondleidingen beginnen om 11.30 uur, 12.00 uur, 12.30 uur en 13.00 uur vanaf het kantoor. Om 14.00 uur vindt in de holkamer een presentatie plaats over de bijzondere geschiedenis van de iconische bollenfamilie Veldhuyzen van Zanten door Arie Dwarswaard, schrijver van het boek ‘Veldhuyzen van Zanten, van vader op zoon’.
Meer informatie op www.openmonumentendag.nl/kwekerij-veelzorg.