Een paradijs voor broedvogels. Dat is visie van de landen rond de Waddenzee voor het unieke natuurgebied. Ook moet de visstand zich herstellen en komt er onderzoek naar de gevolgen van klimaatverandering. Daarnaast gaan de havens rond de Waddenzee zich verder verduurzamen.
Ziedaar de belangrijkste uitkomsten van de 13e Trilaterale Waddenzeeconferentie, donderdag 17 en vrijdag 18 mei in Leeuwarden. Minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) maakte er nieuwe afspraken met haar Duitse en Deense collega’s Svenja Schulze en Jakob Ellemann-Jensen.
Die afspraken zijn gebundeld in het Verdrag van Leeuwarden, dat door de drie landen is ondertekend. Verder geeft Nederland, na vier jaar voorzitterschap van de Trilaterale Waddenzeesamenwerking, het stokje over aan Duitsland.
Gezamenlijke inzet
“Ook nu het hele Waddengebied tot de werelderfgoedlijst behoort, blijft gezamenlijke inzet voor behoud geboden”, zegt minister Schouten.
“Ik ben trots op hoeveel er al is bereikt. Samen met mijn Duitse en Deense collega’s wil ik de daling van het aantal broedvogels en vissoorten tegengaan. Daar hebben we ook natuurorganisaties en het bedrijfsleven bij nodig. Als we allemaal een steentje bijdragen, heb ik er vertrouwen in dat het gaat lukken”.
Broedvogels
Elk jaar gebruiken ongeveer 12 miljoen vogels de Waddenzee om uit te rusten en aan te sterken voor hun trektocht naar Siberië, Canada, West-Afrika of Azië.
Ondanks dit hoge aantal is afgelopen jaren een dalende trend zichtbaar. Om die te doorbreken is een actieplan opgesteld. Daarin staan maatregelen als het vergroten van de gebieden waar de vogels kunnen broeden, maar ook behoud van huidige broedplaatsen zoals het eiland Griend.
Visstand
Ook onder het aantal vissoorten in de Waddenzee is een dalende trend te zien. Bovendien staat de kraamkamerfunctie onder druk waardoor jonge vissen minder goed kunnen schuilen voor roofvissen.
Om de juiste maatregelen te nemen gaan de drie landen onderzoeken wat de levenscyclus van de verschillende vissoorten in de Waddenzee is. Ook wordt gezocht naar oplossingen voor trekvissen, zoals een vismigratierivier in de Afsluitdijk. Verder is afgesproken rivieren langzamer te spuien (het afvoeren van overtollig water naar zee). Hierdoor kunnen vissen beter wennen aan het zoute water.
Klimaatverandering
Stijging van de zeespiegel en temperatuurveranderingen kunnen grote impact hebben op de veiligheid van de bewoners en de biodiversiteit in het Waddengebied.
Nederland, Duitsland en Denemarken gaan onderzoek doen naar de mogelijke gevolgen van klimaatverandering op de Waddenzee. Denk aan het effect van temperatuurstijging op voedselaanbod voor al het leven, van plankton tot zeehond.
Plastic
In Nederland, Duitsland en Denemarken ontstaan er allerlei projecten om de hoeveelheid plastic in het Waddengebied aan te pakken. De ministers hebben aangegeven die projecten te willen ondersteunen. De wijze waarop, wordt nader uitgewerkt.
Havens
De afgelopen jaren hebben verschillende Waddenzeehavens een greenportcertificaat behaald, waaronder de Nederlandse havens Harlingen, Eemshaven, Delfzijl, Den Oever en Lauwersoog. Een en ander betekent dat de havens elke twee jaar nieuwe maatregelen nemen om milieuschade aan de Waddenzee te verminderen op het terrein van energie, licht, geluid, afval of natuur. Zo heeft Groningen Seaport een eiland aangelegd waar vogels kunnen broeden zonder last te hebben van roofdieren. De ministers van Nederland, Duitsland en Denemarken zijn tevreden over de inzet van de havens om milieuschade aan de Waddenzee te beperken.
Foto: De drie ministers tekenen het Verdrag van Leeuwarden (foto Martijn Beekman).