Handschriften, boeken en drukwerk uit Deventer vonden de afgelopen twaalf eeuwen hun weg naar ontelbare lezers. In de Hanzestad is de rijke boektraditie nog steeds aanwezig. Niet alleen door de grootste boekenmarkt van Europa maar ook door de aanwezigheid van grote uitgeverijen, drukkers en talloze antiquariaten.
Achter die hedendaagse boekcultuur gaat een belangwekkende geschiedenis schuil. De prachtige verhalen over de Deventer boekhistorie komen vanaf 18 november tot 3 maart 2019 samen in de dubbeltentoonstelling Deventer Boekenstad. Twaalf eeuwen boekcultuur aan de IJssel in Museum De Waag en Bibliotheek Deventer.
Historie
Sinds de komst van het christendom zijn in Deventer sporen nagelaten in schrift. Onder invloed van Geert Grote en de Moderne Devotie werden talloze manuscripten geschreven en ook de uitvinding van de boekdrukkunst werd in de Hanzestad snel nagevolgd. De eerste Deventer druk dateert al uit 1477. In de 15e eeuw beleefde de lokale boekcultuur een ware bloeiperiode en was Deventer de belangrijkste boekenstad van de Lage Landen.
Met bijzondere handschriften en topstukken uit binnen- en buitenland wordt de unieke historie tot leven gebracht. De tentoonstelling in Museum De Waag voert de bezoeker langs tal van hoogtepunten uit de boekhistorie. Van de vroegste middeleeuwse handschriften en oude drukken langs de eerste atlassen en almanakken, naar de hoogtijdagen van de grafische industrie in de 20e eeuw. Oftewel: van middeleeuwse manuscripten tot en met de Donald Duck van vorige week.
In de ‘Schatkamer van Deventer Boekenstad’ in de Bibliotheek zijn de topstukken uit de geschiedenis van de Athenaeumbibliotheek te zien. Het digitale boekenspoor door het gebouw toont de actuele invloed van deze werken.
Publicatie
Speciaal ter gelegenheid van de tentoonstelling wordt het boek ‘Deventer Boekenstad’ gepubliceerd; een rijk geïllustreerde uitgave over twaalf eeuwen boekcultuur aan de IJssel.
Die geschiedenis strekt zich uit van de eerste geestelijken in de parochiekerken en de Proosdij tot de persen van Kluwer en Roto Smeets, van schrijvende zusters en broeders in gemeenschappen van de Moderne Devotie tot de bouw van een nieuwe bibliotheek, van de eerste Deventer drukker Richard Pafraet tot de jaarlijkse Deventer boekenmarkt, en van de geleerde boeken van het Athenaeum Illustre tot de centsprenten van De Lange.
Deventer Boekenstad, onder redactie van Suzan Folkerts (de Bibliotheek Deventer/Athenaeumbibliotheek) en Garrelt Verhoeven (Deventer Verhaal) met medewerking van Jan Bedaux, Jeroen Benders, Klaas de Boer, Mathilde van Dijk, Susanne de Jong, Henk Nalis, Henk Slechte en Dinand Webbink, uitgeverij Walburgpers, ISBN 9789462493247, kost 29,95 euro.
Foto: Almanak Nova Zembla, circa 1596, te zien in de dubbeltentoonstelling Deventer Boekenstad (bruikleen Rijksmuseum Amsterdam).