Haarlem telt bijna 1.200 rijksmonumenten en drie beschermde stadsgezichten: Haarlem Centrum, Haarlem Zuid en Haarlem Zuid-West en het beschermd dorpsgezicht Spaarndam. Daar komt nu beschermd stadsgezicht Haarlem-Noord bij.
Op dinsdag 5 juli overhandigde Mark Stafleu, hoofd regio Noord-West van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), namens minister Jet Bussemaker (OCW) de bescheiden die bij de nieuwe status horen aan Jeroen van Spijk, wethouder Monumentenzaken van de gemeente Haarlem.
Tuinwijk
Het beschermde stadsgezicht Haarlem-Noord omvat verschillende buurten die in diverse fasen tussen 1880 en 1940 zijn ontwikkeld.
Kenmerkend voor het gebied is de bijzondere aandacht van de ontwerpers van destijds voor de vormgeving van de woningen, de stedenbouwkundige opbouw en de inrichting van de openbare ruimte. Dit komt tot uiting in vaak bijzondere architectuur van de lage woningbouw met voortuinen, veel besloten plantsoenen en pleinen en knikkende en bochtige straten: de tuinwijk werd geboren.
Geliefd
De principes van de ontwerpers om een prettige woonomgeving te creëren zijn tot op heden grotendeels bewaard gebleven en daarom is Haarlem-Noord nog steeds een geliefde plek om te wonen. Het laatste jaar is Haarlem-Noord vooral in trek bij Amsterdammers.
Enkele karakteristieke gebouwen binnen het stadsgezicht zijn de molen van de Schoterveenpolder uit de 17e eeuw, de ruïne van Huis ter Kleef, het Huis te Zaanen en de Heilige Hart kerk.
Bescherming
De status van beschermd stadsgezicht is gericht op bescherming van de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waarden van een gebied. Dat betekent niet dat alle panden in een beschermd gezicht ook rijksmonument worden.
Er zijn al veel rijksmonumenten in Haarlem-Noord. Bescherming van het gebied houdt vooral in dat de wijken zelf zo goed mogelijk in stand worden gehouden. Via de huidige bestemmingsplannen is al rekening gehouden met de bijzondere kwaliteit van de gebouwde omgeving in Haarlem-Noord. Deze plannen zorgen ervoor dat toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen goed in te passen zijn.
Nederland kent in totaal ongeveer 400 beschermde stads- en dorpsgezichten.
Foto: Middenstandswoningbouw aan de Hedastraat van architect J Roodenburg, woningbouwvereniging Onder Dak.