Ga naar de inhoud

Monumentale panden in stadshart Alkmaar in sociale verhuur

Monumentale panden - monumentaal - monumenten

Binnenkort kunnen tien een- en tweepersoonshuishoudens hun intrek nemen in drie monumentale panden in het stadshart van Alkmaar tegen een sociale huurprijs. Naar verwachting is de restauratie, met de voorbereiding waarvan in 2012 een begin is gemaakt, in mei voltooid.

Woningstichting Van Alckmaer voor Wonen kocht de panden in 1980 van de gemeente en verbouwde ze tot acht eenheden voor een woongroep voor ouderen. Eind jaren ‘90 is de woongroep opgeheven en zijn de huizen individueel verhuurd.

Oudegracht 180-184 in Alkmaar is een 17e eeuws ensemble, dat zich kenmerkt door verschillende bouwstijlen verenigd in een woonblok. Aan de linkerkant drie gekoppelde trapgevels, de Hollandse renaissancestijl in vol ornaat. Aan de rechterzijde een pand met zadeldak, meer in Empire-trant.

Voor alle huishoudens

Woningstichting Van Alckmaer vindt dat wonen in een monument voor alle huishoudens bereikbaar moet zijn, dus ook voor mensen met een kleine portemonnee. Vandaar restauratie en verbouw tot bijzondere huizen in de sociale huursector (DAEB).

Basis van de uiteindelijke planvorming is een door bureau Flinck uitgevoerd bouwhistorisch onderzoek, waar onder meer de monumentale waarde van elementen binnen het ensemble zijn vastgesteld. Architectenbureau Hooyschuur heeft het restauratieplan samen met Van Alckmaer ontworpen. Voor de uitvoering van de ingrijpende opknapbeurt, mee mogelijk gemaakt door het Nationaal Restauratie Fonds (NRF), tekent bouwbedrijf Ooijevaar uit Alkmaar.

Geschiedenis

De bouw- en gebruiksgeschiedenis van het meer dan 300 jaar oude ensemble is indrukwekkend.

De Oudegracht, in 1535 gegraven als veste, vormde de zuidelijke begrenzing van Alkmaar. Als onderdeel van de Opstand in 1573, aan het begin van de 80-jarige oorlog, werden in allerijl nieuwe vestingwerken opgeworpen, bedacht door Anthonisz. De nieuwe omwalling zorgde ervoor dat de Oudegracht in de stad kwam te liggen. De verdedigingsfunctie verviel en de Oudegracht werd getransformeerd tot woongracht.

In de periode van explosieve nieuwbouw in de jaren 1575-1590 is ook Oudegracht 180-184 ontstaan. Net als andere monumentale onderkomens van Van Alckmaer, heeft het ensemble een directe relatie met Alkmaars Ontzet (1573).

Hoewel de basis van de panden de afgelopen drie eeuwen nauwelijks is gewijzigd, zijn de functies en daarmee de indeling, entrees en raampartijen in de loop van de tijd diverse malen verplaatst.

Foto Luuk Hageman.