Ga naar de inhoud

Ovale Zaal Teylers eerste Nationaal Chemisch Erfgoed

Met de onthulling van een plaquette is op woensdag 4 juli de Ovale Zaal van Teylers Museum in Haarlem officieel bestempeld tot Nationaal Chemisch Erfgoed. De 18e-eeuwse zaal speelde een cruciale rol bij de introductie van de moderne chemie in ons land.

Het initiatief komt van de Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging (KNCV, 7.500 leden), de beroepsvereniging voor chemici, life scientists en procestechnologen die dit jaar 115 jaar bestaat.

Het is de eerste keer dat een locatie in Nederland de titel Nationaal Chemisch Erfgoed heeft ontvangen. De KNCV volgt hiermee een internationale beweging: in veel landen zijn al zogenoemde chemical landmarks.

Baanbrekend onderzoek

In de Ovale Zaal die in 1784 werd geopend, voerde Martinus van Marum, de eerste directeur van Teylers Museum, baanbrekend onderzoek uit naar chemische processen met de Grote Elektriseermachine.

Daarmee leverde hij een veelvoud aan bewijs voor de verbrandingstheorie van Lavoisier, die vandaag de dag nog steeds geldt. Van Marum publiceerde zijn bevindingen samen met de beginselen van Lavoisiers theorie in zijn ‘Schets der leere’ in 1787 – twee jaar eerder dan Lavoisier dat zelf deed. Van Marums werk legde een belangrijke basis voor de acceptatie van de nieuwe theorie in Nederland en daarbuiten.

Oudste van Nederland

Teylers Museum is het oudste museum van ons land en het enige ter wereld met een volledig authentiek gebouw en interieur uit de 18e eeuw. Het is opgericht als kennisinstituut voor kunst en wetenschap.

De Ovale Zaal, de elektriseermachine en het chemisch instrumentarium dat Van Marum voor zijn onderzoek gebruikte, zijn nog steeds te zien in Teylers. “Dat is uniek”, zegt directeur Marjan Scharloo. “We zijn vereerd en trots dat het eerste Nationaal Chemisch Erfgoed naar ons museum gaat”.

Jaarlijks

De KNCV streeft ernaar jaarlijks een locatie te betitelen als Nationaal Chemisch Erfgoed.

“Nederland kent veel plekken die van bijzondere betekenis zijn geweest voor de chemie”, weet KNCV-directeur Jan-Willem Toering. “Wij willen ons niet alleen sterk maken voor het heden en de toekomst van de chemie, maar ook voor de basis daarvan in het verleden. Samen willen we het nationale chemische erfgoed op de kaart zetten.” www.kncv.nl