Ga naar de inhoud

Slochter kerk en -toren naar Stichting Oude Groninger Kerken

De Protestantse Gemeente Slochteren draagt op 30 november haar kerk, toren, kerkhof, pastorie met tuin (inclusief viskenij) en verenigingsgebouw De Schakel over aan de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK). Aansluitend aan de notariële overdracht wordt een contract getekend waarmee de kerk en het verenigingsgebouw voor twee jaar worden teruggehuurd.

Met deze overdracht heeft de SOGK in totaal 91 kerken, twee synagogen, 56 kerkhoven/begraafplaatsen en negen (vrijstaande) torens in bezit.

Het godshuis in Slochteren is in de 13e eeuw neergezet. Het betrof een kruiskerk, waarvan in de eerste helft van de 16e eeuw nog slechts een dwarspand overbleef. Dat is indertijd gerestaureerd onder toezicht van Mr. Hendrik de Sandra Veldtman, bewoner van landgoed de Fraeylemaborg. Die had het recht predikanten te benoemen en te ontslaan, zo blijkt uit een gedenksteen boven de ingang, met als jaartal 1783.

Brand

In 1880 ontstond brand door een kool uit een stoof van een kerkganger. Slechts de vier muren bleven overeind. Door giften uit de hele provincie Groningen kon de kerk worden hersteld. Niettemin is veel van de oorspronkelijke bouwstijl verdwenen.

De vierkante toren staat los van de kerk. Hij heeft een zogenoemd zadeldak. Dat is een dak van twee gelijke hellende vlakken die in de nok samen komen. De toren, gebouwd omstreeks 1300, meet 36 meter, waardoor hij al van grote afstand zichtbaar is.

Viskenij

De oude pastorie is indertijd afgebroken; in 1928 is de huidige gebouwd naar ontwerp van architect L. Wiertsema uit Sappemeer.

In de tuin erachter is een zogeheten viskenij te vinden, een gegraven vijver waar vroeger levende vis in werd bewaard. Op die manier kon elke vrijdag verse vis gegeten worden, hetgeen voorheen gebruikelijk was onder rooms-katholieken. De bijzondere viskenij in Slochteren, waarschijnlijk stammend uit de middeleeuwen, is een mooie open vijver met in het midden een eilandje.

Restauratie

Het exterieur van het kerkgebouw is in 1975 gedeeltelijk gerestaureerd van geld dat overbleef van een opknapbeurt van de toren.

Eind 1986 is vervolgens een begin gemaakt met de restauratie van de gehele buitenkant van de kerk. Daarbij is de vorm van het dak gewijzigd. De aanpak van het interieur in 1992 tenslotte betekende de voltooiing van het restauratieplan. De schade ontstaan door aardbevingen is in de eerste helft van 2016 hersteld.

Cultuurhistorische waarde

De cultuurhistorische waarde van het samengestelde complex van kerk, toren, kerkhof, pastorie, pastorietuin en viskenij in Slochteren is erg hoog. Zowel wat betreft de gebouwen en zeker als in de tijd gegroeid ensemble, in relatie tot de Fraeylemaborg en als onderdeel van het dorp.