Ga naar de inhoud

Tienduizenden archeologische rapporten digitaal beschikbaar

Onderzoekers, archeologen en beleidsmakers hebben vanaf nu via één centrale toegang de beschikking over nagenoeg alle Nederlandse archeologische rapporten. De tienduizenden verslagen dateren voornamelijk uit deze eeuw, maar de oudste stamt uit 1783. Alle rapporten zijn te raadplegen via NARCIS, het online portaal voor wetenschappelijke publicaties.

Het archeologische werkveld gebruikt de onderzoeksrapporten van eerdere opgravingen en vondsten om veld- of bureauonderzoek te doen. Doordat gegevens tot nu toe altijd verspreid waren over onder andere EASY, Archis, bibliotheken, NARCIS en andere repositories (digitale systemen waarin gegevens opgeslagen kunnen worden – red.), leidde dat vaak tot een ingewikkelde zoektocht. Ook waren diverse rapporten helemaal niet digitaal te vinden.

Centrale toegang

Reden waarom de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en DANS de afgelopen tijd intensief hebben samengewerkt aan een centrale ontsluiting van alle rapporten via NARCIS, dat binnen Nederland geldt als hét portaal voor wetenschappelijke publicaties.

Het is voor het eerst dat een compleet en volledig overzicht van al deze verslagen is gemaakt.

Wat is er te vinden?

De archeologische rapporten in NARCIS, afkomstig uit alle hoeken van het land, zijn geproduceerd door tientallen opgravingsbedrijven, universiteiten en gemeenten. Van veel onderzoeken is een geolocatie beschikbaar.

Door in NARCIS verschillende filters te gebruiken kan ook op verschillende termen gezocht worden, zoals tijdsperiode en vindplaatstype. De komende tijd wil de RCE de metadata van de rapporten verder verbeteren. Ook wordt gewerkt aan het opvullen van enkele hiaten in de ‘voorraad’.

De verslagen zijn grotendeels als open access publicaties beschikbaar, waardoor ze voor iedereen vrij toegankelijk zijn. Een aantal is nog opgenomen achter een restricted access, maar de metadata zijn wel beschikbaar.

Sneller en efficiënter

Centrale ontsluiting van de rapporten scheelt het archeologische werkveld bij bureauonderzoek niet alleen tijd, maar verhoogt ook de kwaliteit ervan.

Bedoeld bureauonderzoek dient uitsluitsel te geven over vragen als: zijn al eerder vondsten gedaan, is al eerder archeologisch onderzoek uitgevoerd en wat waren daarvan de bevindingen? Goed en volledig bureauonderzoek kan een opdrachtgever volgens de RCE geld besparen. “Weten wat van een bepaald terrein al bekend is, kan bovendien behoud en onderzoek vergemakkelijken”.

Foto: Archeologisch veldonderzoek in Middenbeemster.