Hartje Giethoorn, op een eigen eilandje omgeven door water, ligt de rijksmonumentale woning met bed and breakfast van Arco en Silvia Donker. De rond 1850 gebouwde boerderij transformeerde met duurzame oplossingen tot een modern gebouw in een ouderwets jasje.
Via een vonder (bruggetje) bereik je de voormalige boerderij ’t Wiede. Houten luikjes met uitsneden in de vorm van hartjes, robuuste houten pilaren en naast de woning een authentiek ‘bakkershuisje’ voor het bakken van brood. Brengt Giethoorn de bezoeker niet al in een andere wereld, dan doet het eiland van Arco en Silvia dat wel.
Restauratie
De voormalige boerderij bracht Silvia bij de eerste bezichtiging in 2016 niet direct in vervoering.
Arco: “Ze liep huilend weg. Door de donkere kleuren op de muren en bomen en struiken rond het huis, leek het er heel donker. Ik keek daar doorheen en zag het potentieel”.
De twee besloten ervoor te gaan. Het in de loop der jaren aangebrachte systeemplafond werd eruit gehaald en de originele draagbalken kwamen tevoorschijn. Sanitair werd opnieuw aangelegd en de indeling van de woning is grondig onder de loep genomen. Resultaat: een modern woonhuis, met historische details en drie gastenverblijven w.o. een volledig authentieke opkamer. Daar slapen gasten zelfs in een bedstee.
Verduurzamen
Ook het energieverbruik vroeg aandacht. “De vorige eigenaar had een zonneboiler op het rieten dak geïnstalleerd, maar gebruikte alsnog 2.500 kuub gas per jaar”, verklaart Arco. “Dat vonden wij veel. Rondvraag leerde dat sommige buren bijna het dubbele verbruiken. De zonneboiler leverde dus een flinke bijdrage, alleen was nooit een vergunning voor de boiler verkregen”.
Het stel zocht alternatieven om de woning te verwarmen en kwam uit bij de water/water-warmtepomp. “We moeten in de toekomst toch van het gas af”. De warmtepomp is gebaseerd op 4 bronnen van elk 75 meter diep. Het grondwater heeft op die diepte een constante warmte van 12 graden. Die temperatuur wordt door de pomp gebruikt om warmte te genereren voor de vloerverwarming en het sanitaire water. Bijkomend voordeel is dat het koude grondwater het huis ’s zomers via de vloerverwarming koelt.
Daarnaast hebben de Donkers een houtkachel van speksteen laten bouwen in de woonkamer. “Zet ‘m een uur of twee aan en hij verwarmt een etmaal. Voor de gezelligheid willen we er een bank tegenaan maken, zodat je met je rug tegen de kachel kunt zitten”, blikt Arco vooruit.
Isoleren
Alle duurzaam opgewekte warmte blijft binnen, dankzij de isolatie onder de rieten kap. “Traditioneel gebonden rieten daken hebben ruimte onder de kap. Daardoor is de isolatie nihil. Natuurlijk wilden we het riet wel behouden. Daarom hebben we het dak dampdicht gemaakt, met een deken van isolatiemateriaal en folie onder de osb-platen. Het riet hebben we er vervolgens op geschroefd. Geen luchtstroom, betekent bovendien minder risico bij brand”.
De rijksmonumentale boerderij heeft door gebruik van sporen en oplangers van origine een glooiing in haar dak. Die vorm is behouden bij de isolatie. Het nieuwe dak werkt ook nog eens zoals gehoopt. Arco: “Als het sneeuwt, loopt het smeltwater bij de buren zo van het dak. Ons dak is dan wit”.
Oude dame
De restauratie van het monument pakte duurder uit dan de Donkers hadden verwacht. “Onderhoud aan ons monument, dat tijdens de verbouwing aan het licht kwam, zorgde voor een gat in de begroting. Het Restauratiefonds stond ons bij om die kloppend te krijgen. Na goedkeuring van het businessplan voor onze bed and breakfast, was de laagrentende lening van het Restauratiefonds zo geregeld. Onze ‘oude dame’ kan weer jaren mee”.