De Protestantse Gemeente Noordlaren Glimmen draagt op donderdag 2 december de monumentale Bartholomeϋskerk in Noordlaren over aan de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK).
Volgens de nieuwe eigenaar is de kerk door de protestantse gemeente en haar rechtsvoorgangers zorgvuldig beheerd. De SOGK neemt het stokje over en draagt zorg voor het in goede staat houden van het gebouw, opdat het voor toekomstige generaties behouden blijft.
Met de overdracht heeft de stichting 98 kerken, 2 synagogen, 62 kerkhoven en 9 (vrijstaande) torens in bezit. De Protestantse Gemeente Noordlaren Glimmen gaat de kerk terughuren, waardoor in het huidige gebruik niets wijzigt.
Historie
Waarschijnlijk stond in het dorp Noordlaren in de twaalfde eeuw al een houten kapel. Die werd opgevolgd door een stenen gebouw, gewijd aan de apostel Bartholomeϋs.
Het gebedshuis is geheel in baksteen opgetrokken. Dat is opmerkelijk omdat voor de meeste Groninger kerken in de betreffende periode tufsteen werd gebruikt. De Bartholomeϋs is in drie fases neergezet: omstreeks het einde van de twaalfde eeuw is het koor gebouwd, daarna het onderste deel van de toren (vroeg dertiende eeuw) en uiteindelijk het schip.
Interieur
Het witgeschilderde interieur wordt geaccentueerd door de blauw geschilderde houten balkenzoldering, de vloer van de rode Bremer zandstenen tegels en het bruin van banken en kansel.
Van de drie romaanse vensters in het koor is alleen het venster aan de noordkant intact gebleven en eind twintigste eeuw voorzien van gebrandschilderd glas, voorstellend de schutspatroon Bartholomeüs.
Tijdens restauratie in de jaren zeventig van de vorige eeuw werden resten van een schildering boven de triomfboog ontdekt, vermoedelijk een afbeelding van Christus en de twaalf apostelen.
Orgel
In 1876 verving de firma Van Oeckelen het oude Lohmanorgel uit 1820 door een instrument op een balustrade over de volle breedte van de kerk. De orgelkast, voorzien van fraai gesneden vleugelstukken, wordt bekroond door engelen met bazuinen en siervazen.
De kerk had door de jaren heen voor de omgeving een belangrijke positie. In het gebouw werden priesters gewijd, maar vonden ook plechtigheden plaats voor trouw, doop en rouws.
Foto: De monumentale Bartholomeϋskerk in Noordlaren (foto Duncan Wijting).