De gevolgen van klimaatverandering komen sneller en heviger dan gedacht. Magazine MONUMENTAAL bericht er in zijn decembereditie 2023 uitvoerig over. Belangrijk is om maatregelen die nu al zijn getroffen voor klimaatadaptatie versneld uit te voeren, en te bepalen welke extra ingrepen noodzakelijk zijn. Een en ander staat beschreven in het Nationaal Uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie (NUPKA) dat op vrijdag 17 november naar de Kamer is gestuurd door minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat).
Klimaatverandering, en de maatregelen die Nederland neemt om hiermee goed om te gaan, zijn ook van invloed op het cultureel erfgoed. Daarom zijn in het programma acties opgenomen om cultureel erfgoed in de toekomst beter te kunnen beschermen. Daarnaast beschrijft het NUPKA hoe kennis over het verleden, en over erfgoed, kan worden ingezet bij maatregelen rond klimaatadaptatie.
Behouden en benutten
Met het programma Erfgoed, Water en Klimaat zet de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) zich in om cultureel erfgoed te behouden en te benutten bij de gevolgen van klimaatverandering. De dienst heeft dan ook een rol bij de uitvoering van een aantal acties vanuit het NUPKA.
De belangrijkste acties, opgenomen in het NUPKA zijn:
- Het in kaart brengen van risico’s van klimaatverandering voor cultureel erfgoed. De RCE voert in opdracht van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) onderzoek uit naar de belangrijkste risico’s van klimaatverandering op cultureel erfgoed. Dit onderzoek is onderdeel van het kennisprogramma ‘Navigeren naar een klimaatbestendig Nederland’;
- Het opstellen van operationele doelen en maatregelen om cultureel erfgoed te beschermen;
- Inzetten op bewustwording bij erfgoedprofessionals en overheden van de effecten van klimaatverandering op cultureel erfgoed. En het versterken van de onderlinge samenwerking;
- Cultureel erfgoed als kans bij klimaatverandering. Bijvoorbeeld door oude oplossingen voor waterberging weer in te zetten. Of door het terugbrengen van historische landschapselementen om zo de biodiversiteit te verbeteren. De Erfgoed Deal is hierbij belangrijk.
Kennisportaal klimaatadaptatie
Nieuwsgierig naar wat er in het NUPKA precies staat over cultureel erfgoed? Op de website van de rijksoverheid is de Kamerbrief bij het Nationaal Uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie te vinden. Op het Kennisportaal Klimaatadaptatie staat meer over klimaatadaptatie voor iedereen die hieraan werkt.
Foto: Extreme droogte bij molen Het Noorden op Texel.
Wat is die klimaatverandering dan?
Zure regen? De ozonlaag?
Wat een kolder. Ben er wel voor monumenten te beschermen, tegen verval, tegen verwaarlozing of te weinig geld.