Ga naar de inhoud

Een betere stad: Amsterdam en het Algemeen Uitbreidingsplan 1935-2017

Van 17 maart tot 16 juli 2017 is in gebouw De Bazel aan de Vijzelstraat 32 te Amsterdam de tentoonstelling Een betere stad te zien, een initiatief van de afdeling Monumenten en Archeologie van Amsterdam en de Van Eesteren-Fluck & Van Lohuizen (EFL) Stichting.

De expositie behandelt in brede zin de bevlogen zoektocht naar een betere toekomst voor de hele lokale samenleving, die resulteerde in het zogenoemde Algemeen Uitbreidingsplan (AUP). Tegelijkertijd verschijnt – eveneens op initiatief van Monumenten en Archeologie en de EFL Stichting – bij uitgeverij Thoth een lijvig boekwerk over de uitvoering van het AUP: De nieuwe grachtengordel.

Breed publiek

Een betere stad, bedoeld voor een breed publiek, toont belangrijke momenten voor het Algemeen Uitbreidingsplan, ontwikkeld in de jaren dertig toen Amsterdam nodig moest uitbreiden.

Zo verdubbelde de hoofdstad na WOII in omvang en ontstonden niet alleen de westelijke tuinsteden, maar ook Buitenveldert, de Watergraafsmeer en gedeeltes van Noord. Het AUP en zijn belangrijkste ontwerpers, Cornelis van Eesteren en Jakoba Mulder, zijn dan ook van onschatbare waarde geweest voor de (stedenbouwkundige) ontwikkeling van Amsterdam.

Stijlkamers

De tentoonstelling is opgebouwd uit vier stijlkamers die corresponderen met de jaren 1935 (het ontwerp heeft internationale faam verworven), 1958 (de uitvoering van het AUP beleeft zijn hoogtepunt onder leiding van Jakoba Mulder, hoofd Stadsontwikkeling), 2006 (de herstructurering van onder meer de westelijke tuinsteden komt als gevolg van de crisis onder druk te staan) en 2017 (hoe is het om nu in de buurten van het uitbreidingsplan te wonen en te werken).

De kamers tonen de gedrevenheid, passie en daadkracht achter het creëren van een betere stad met nieuwe bouwvormen en voldoende licht en groen voor de arbeidersklasse, maar ook de tegenkrachten en weerbaarheid van bijvoorbeeld inwoners in behoud van naoorlogse erfgoed. De bezoeker maakt een reis door de tijd en ervaart op die manier de waarde van het AUP in verleden en heden. Die reis krijgt mede vorm aan de hand van een hoorspel in een aantal bedrijven, dat het publiek meevoert in discussies en gesprekken uit de betreffende periode. Het overige materiaal bestaat uit originele tekeningen, foto’s, filmbeelden en interactieve media.

Randprogramma

In samenwerking met het Van Eesterenmuseum wordt ieder weekeinde een randprogramma met wandel-, fiets- , vaar- en bustochten in de verschillende buurten van het AUP aangeboden. Ook lezingen en debatten zullen aandacht besteden aan het uitbreidingsplan en de tentoonstelling.

Locatie

Een betere stad is vanaf 17 maart tot en met 16 juli 2017 te bezichtigen in De Bazel, Vijzelstraat 32, 1017 HL Amsterdam, geopend van dinsdag tot en met vrijdag: van 10.00 uur tot 17.00 uur, zaterdag en zondag van 12.00 uur tot 17 uur.

De expositie, samengesteld door architectuurhistoricus Linda Vlassenrood, is financieel mogelijk gemaakt door bijdragen van de Van Eesteren-Fluck & Van Lohuizen Stichting en Bouwfonds Cultuurfonds.

Foto: Cornelis van Eesteren presenteert het Algemeen Uitbreidingsplan (AUP) aan gedelegeerden van CIAM (Congrès Internationaux d’Architecture Moderne) in de Militiezaal aan het Singel in Amsterdam in juni 1935 (bron: gta Archive / ETH Zurich, CIAM).