De afgelopen periode is in totaal 149,5 miljoen euro aan subsidies toegekend voor instandhouding van rijksmonumenten, waarvan 55,1 miljoen vanuit de Instandhoudingssubsidie woonhuis-rijksmonumenten (hierna: woonhuissubsidie) en 94,4 miljoen vanuit de Subsidieregeling instandhouding monumenten (hierna: instandhoudingssubsidie).
Woonhuissubsidie
Particuliere eigenaren van rijksmonumenten met een woonfunctie kunnen jaarlijks van 1 maart tot en met 30 april subsidie aanvragen voor onderhoudskosten die gemaakt zijn in het kalenderjaar ervoor. De subsidie bedraagt 38 procent van de subsidiabele onderhoudskosten.
Dit jaar heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) 7.346 aanvragen voor de woonhuissubsidie kunnen honoreren voor in totaal 55,1 miljoen. Alle aanvragers hebben het besluit eind juli ontvangen. Niet alle aanvragen konden worden gehonoreerd. Bijvoorbeeld omdat het geen rijksmonument betrof, er geen sprake was van een woonfunctie of van particulier eigendom, of omdat de aanvraag onvoldoende was onderbouwd.
Instandhoudingssubsidie
De instandhoudingssubsidie is bedoeld voor archeologische, groene en gebouwde rijksmonumenten die geen woonhuis zijn. Eigenaren kunnen jaarlijks subsidie aanvragen voor reguliere onderhoudskosten op basis van een zesjarig onderhoudsplan. De subsidie bedraagt maximaal 60 procent van de subsidiabele onderhoudskosten.
Eind augustus zijn alle besluiten verzonden naar de aanvragers van de instandhoudingssubsidie. Er zijn voor 1.966 rijksmonumenten aanvragen gedaan. Daarvan heeft de RCE er 1.755 kunnen honoreren voor in totaal 94,4 miljoen. Aanvragen voor 200 monumenten zijn afgewezen. Bijvoorbeeld omdat het geen rijksmonument betrof, de aanvraag buiten de termijn was ingediend of omdat de aanvraag onvoldoende was onderbouwd.
Het aantal afwijzingen wegens het bereiken van het subsidieplafond is fors gedaald ten opzichte vorig jaar. Dit jaar hebben 11 monumenten om deze reden een afwijzing ontvangen ten opzichte van 229 vorig jaar. De terugloop is mede het gevolg van verhoging van het budget met 23 miljoen.
Subsidie stimuleert structureel onderhoud
De instandhoudingssubsidie en woonhuissubsidie zijn belangrijke pijlers voor het in goede staat houden van de Nederlandse rijksmonumenten. De regelingen stimuleren eigenaren structureel onderhoud uit te voeren, waardoor kostbare restauraties voorkomen kunnen worden.
De komende weken maakt de RCE een analyse van alle subsidieaanvragen van dit jaar. Cijfers over aantallen verleningen, afwijzingen en verdeling over specifieke categorieën monumenten en eigenaren worden zoals gebruikelijk uiterlijk 30 september gepubliceerd op Erfgoedmonitor.nl.
Foto: RGS Ter Apel, Westerwolde (foto Otto Brinkkemper).