Voor zijn boek Boeren op de buitenplaats. De relatie tussen landbouw en buitenleven in het Amstellands Arcadië (1640-1840) heeft Gerrit van Oosterom de Professor Van Winterprijs 2023 gewonnen. De auteur kreeg de tweejaarlijkse prijs vrijdagmiddag 24 november op buitenplaats Wester-Amstel te Ouderkerk aan de Amstel, waar een deel van de geschiedenis zich afspeelt.
Volgens de jury combineert Van Oosterom onderzoek naar het buitenleven van de Amsterdamse elite met een diepgaande studie naar de verhouding tussen pachtboer en eigenaar binnen één organisch geheel.
“Juist dit laatste is een noviteit die het boek een enorme meerwaarde verleent. De schrijver is uitstekend op de hoogte van relevante concepten als mindscapes, polite landscapes en power scapes die helpen om de vele functies van de buitenplaats in overzichtelijke kaders te vatten”.
Spel tussen elites
De verschillende ‘scapes’ verwijzen naar het buiten als decor van het spel dat tussen elites wordt gespeeld en waarbij status, macht, mentaliteit, ideologie, representatie en nutsdenken centraal staan. Van Oosterom, aldus de jury, geeft deze concepten bijna spelenderwijs een plaats in een uitermate breed geschakeerd onderzoek.
Gerrit van Oosterom (1975) is landschapsarchitect en landschapshistoricus. Hij is gefascineerd door fenomenen die zich in de marge van de buitenplaatscultuur manifesteren en onderzoekt buitenplaatslandschappen op regionale schaal. Het boek Boeren op de buitenplaats (2022) won vorig jaar de Ithakaprijs en ontving een eervolle vermelding van de René Péchère-prijs in 2023.
Tweejaarlijks
De Professor Van Winterprijs, die naast de eer bestaat uit een geldbedrag van 3.500 euro, is bedoeld voor de beste publicatie op het gebied van lokale en regionale geschiedenis in Nederland.
De jury, samengesteld onder auspiciën van het Huygens Instituut voor Nederlandse geschiedenis en cultuur, bestond uit Hanno Brand, Sophie Elpers, Renger de Bruin, Dolly Verhoeven en Arnoud-Jan Bijsterveld.
Boeren op de buitenplaats. De relatie tussen landbouw en buitenleven in het Amstellands Arcadië (1640-1840), Gerrit van Oosterom, uitgeverij Noordboek, ISBN 978-90-5615-864-4, kost 49,90 euro.
Foto: Het nog bestaande buiten Wester-Amstel in het midden van de vorige eeuw. De buitenplaats werd door Antonius Quirinus van Persijn in 1792 aangekocht, waarna hij jarenlang investeerde in de uitbreiding van het grondbezit. Na zijn dood in 1842 vererfde het totale complex naar de familie Van Lynden van Sandenburg, die het na jaren van verwaarlozing en functiewisselingen in 1900 in delen liet veilen (foto NHA 559 Provinciale Atlas Noord-Holland, foto’s, inv.nr. NL_HlmNHA_559_07023, Van Veen, Y., onbekend).