Het Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen (NCE) werkt samen met de Ondernemersvereniging Glazeniers (OVG), S-BB en het Sint Lucas College in Eindhoven aan een brancheopleiding voor glazeniers. Dit om de teloorgang van het glazeniersvak te keren. Het NCE hoopt de opleiding al in september 2019 aan te kunnen bieden.
Projectleider voor de totstandkoming is glazenier Ellen van der Leeden. Zij maakt zich ernstig zorgen over de toekomst van haar vak en daarbinnen de specialisatie restauratie.
Zelf is de bevlogen glazenier opgeleid tot meester in monumentaal glas bij de voormalige opleiding Master-Glass in Tilburg. Zij maakt vrij werk en restaureert glas-in-lood voor monumentale gebouwen. Als lid van de Ondernemersvereniging Glazeniers (OVG) zet Van der Leeden zich bovendien in voor behoud van het glazeniersvak.
Kennis borgen
“Het is belangrijk dat de brancheopleiding er komt”, betoogt Van der Leeden.
“Op het ogenblik wordt binnen de opleiding Creatief Vakman aan het Sint Lucas College aandacht besteed aan glazenierwerk. Om goed voorbereid in de restauratiesector te kunnen werken is echter meer kennis en ervaring nodig. Voorheen leerde je het vak via het meester-gezelsysteem. Later kon je terecht aan de kunstacademie of bij een post hbo-opleiding, zoals die in Tilburg. Daar kreeg je een stevige portie kunstbeschouwing en restauratie-ethiek. Voor een restauratieglazenier onontbeerlijke kennis. Vanuit de OVG bewaken we het kennisniveau en de kwaliteit van het glazenierswerk. We willen de kennis van het vak borgen en zorgen dat mensen terecht kunnen bij een goede inhoudelijke opleiding”.
“Met de nieuwe brancheopleiding ontstaan straks weer mogelijkheden voor glazeniers om verder te studeren. Studenten leren wat er gebeurt op de bouwplaats, een stukje bouwgeschiedenis specifiek voor glas en hoe de Restauratieladder werkt. De lesstof wordt door het NCE ontwikkeld met hulp van meelezers uit de OVG, bedrijven van buiten en aannemers”.
Vakbekendheid en restauratie
Om voldoende leerlingen te krijgen wordt volgens Van der Leeden hard gewerkt aan bekendheid van het vak.
“Ook moeten we zorgen dat het keuzedeel Restauratie van glas in lood van de grond komt. Als leerlingen niet weten wat restauratie inhoudt of dat dat zelfs bestaat, is het lastig het vakmanschap op dit gebied te behouden. Binnen het project gaan we het huidige keuzedeel aanvullen met informatie uit de uitvoeringsrichtlijn 4002 over het restaureren van glas in lood. Daarin staan de kwaliteitscriteria waar restauratiewerk aan glas in lood aan moet voldoen. We gaan het vakgebied breed onder de aandacht brengen. Binnen het project Erfgoed op school wordt een superleuke film gemaakt, die jongeren in een minuut ons mooie vak laat zien. We zijn ervan overtuigd dat we leerlingen kunnen enthousiasmeren om te kiezen voor een loopbaan in het glazeniersvak, zeker als ze eerst kunnen snuffelen aan het vak via het keuzedeel en later een goede, nieuwe brancheopleiding kunnen volgen”.
Foto: Fragment van een glas-in-loodraam uit het Juvenaat in Bergen op Zoom, zoals het bij Ellen van der Leeden binnen komt voor restauratie: beschadigd en met ontbrekende onderdelen. Een goede restauratieglazenier is in staat de juiste keuzes te maken om het weer in goede conditie te brengen (foto Ellen van der Leeden, Lux Nova).