Bijna 700 figuren telt de Napolitaanse kerststal die het in Utrecht gevestigde Museum Catharijneconvent met steun van de Vereniging Rembrandt heeft verworven. Het omvangrijke ensemble, waarvan de kern uit de 18e eeuw stamt, is met recht een spektakelstuk.
De stal is overigens pas vanaf kerst 2022 te zien; eerst is ingrijpende restauratie nodig. Om daartoe geld in te zamelen is een adoptie-campagne opgezet.
Presepe
Het is bijna even zoeken naar de schamele stal waarin Christus ter wereld kwam. Want een Napolitaanse kerststal, een zogeheten presepe, bestaat uit veel scènes.
Naast de traditionele aanbidding vinden we er een bonte verzameling figuren zoals rijk geklede kooplui en muzikanten, maar ook herders, dronkenlappen en andere volkstypes – Napolitaanse én Bijbelse, want in een presepe loopt het Bijbelse Bethlehem naadloos over in het 18e-eeuwse Napels.
Vorstelijk schouwspel
De bijna 700 figuren, die door kunstenaars en ambachtslieden zijn gemaakt, zijn stuk voor stuk kunstwerkjes.
Het merendeel is voorzien van een zorgvuldig gemodelleerde kop van beschilderd terracotta waarin glazen ogen zijn aangebracht. De voeten en expressieve handen – met opvallend lange vingers – zijn uit hout gesneden.
Het maakproces van deze figuren was kostbaar en tijdrovend. Zulke presepi waren dan ook niet voor de gewone man. Het was de Napolitaanse koning Karel III die als eerste zo’n monumentale kerststal liet maken.
Adoptie figuren
Het Catharijneconvent beschikte al over een veel kleinere presepe waarin sleutelfiguren ontbreken.
Toen de gelegenheid zich voordeed dit grote, complete exemplaar te verwerven, greep het museum die kans met beide handen aan. Want presepi van deze hoge artistieke kwaliteit komen volgens kenners zelden op de markt.
Voordat de nieuwe aanwinst vanaf kerst 2022 getoond kan worden, behoeft het reusachtige ensemble als gezegd ingrijpende restauratie. Daarom laat Museum Catharijneconvent verschillende sleutelfiguren en dieren ‘adopteren’. Benieuwd naar de mogelijkheden? Klik hier.
De aankoop is tot stand gekomen met steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Themafonds Beeldhouwkunst) en het Mondriaan Fonds.