Beeldhouwster Cissy van der Wel is uitgeroepen tot winnaar van de ontwerpprijsvraag Maria van Pallaes. Dat gebeurde precies 350 jaar na het overlijden van de Utrechtse weldoenster.
Volgens de jury verbeeldt Van Der Wels’ voorstelling van twee handen die appels geven verbluffend kernachtig het historische personage en de levensovertuiging van Maria van Pallaes. Het schetsontwerp in klei wordt binnenkort in Belgisch hardsteen uitgevoerd. Komend voorjaar zal het kunstwerk een lantaarnconsole sieren nabij de Cameren van Maria van Pallaes aan de Agnietenstraat in Utrecht.
Maria van Pallaes gaf in haar tijd voedsel, brandstof of geld aan de armen en liet onder meer de twaalf Cameren aan de Agnietenstraat bouwen, bedoeld als armenhuisjes. Het bestuur van het Utrechts Monumentenfonds (UMF), formeel regent van de Fundatie van Maria van Pallaes, beheert het erfgoed. Bij een feestelijke bijeenkomst in het Centraal Museum maakte UMF-bestuursvoorzitter Henri van Heugten de naam van de prijswinnaar bekend. Naast de Utrechtse Cissy van der Wel waren genomineerd Eveline van de Griend (Den Bosch) en Anja Roemer (Utrecht). Zij mochten hun schetsen uitwerken naar een ruimtelijk ontwerp. Volgens de jury hebben ze alle drie hoge kwaliteit geleverd, maar viel uiteindelijk de keuze unaniem op het werk van Cissy van der Wel.
Essentie
“Door het ‘geven’ is Maria van Pallaes belangrijk geweest in haar tijd”, zegt Van der Wel in een toelichting op haar kunstwerk. “Nog steeds genieten wij van haar giften. De persoon Maria van Pallaes en hetgeen zij gedaan heeft voor de stad Utrecht, is in mijn schetsontwerp gesublimeerd tot twee handen die appels geven.” Die essentie is herkend en uiteindelijk gewaardeerd door de jury.
“In het winnende ontwerp is het verhaal van Maria van Pallaes bijna gereduceerd tot een teken of een symbool”, lichtte jurylid Veronique Hoedemakers de beslissing van de jury toe. “Een gebaar dat in twee richtingen te lezen is: geven en ontvangen. Een beeld dus, met een krachtige symboliek. De maakster is tot de kern van het gedachtegoed van Maria van Pallaes gegaan. De vormentaal is helder en goed leesbaar voor de ietwat weggestopte plek waar de console zich straks bevindt. De kunstenaar heeft zeer plastisch gedacht en de werking van het daglicht optimaal benut. Dat gaat straks een beeld voortbrengen met een grote zeggingskracht, in een oogopslag lees- en interpreteerbaar en met een tijdloze betekenis.”
Expositie
Het winnend ontwerp en de voor de prijsvraag ingediende schetsontwerpen zijn in Utrecht te zien in een expositie in Architectuurcentrum Aorta aan Achter de Dom 14. De tentoonstelling is gratis te bezichtigen tot en met 8 november, doorlopend van maandag tot en met zaterdag tussen 12.00 uur en 17.00 uur.
Lezingen en consolewandelingen
Op zaterdag 1 november wordt in Aorta vanaf 13.30 uur een speciaal programma gepresenteerd rond Maria van Pallaes en de Utrechtse lantaarnconsoles.
Bert Aanstoot, lid van de werkgroep historisch onderzoek van het Utrechts Monumentenfonds, houdt een mini-lezing over het leven van de weldoenster. Nettie Stoppelenburg, auteur van het boek De lantaarn spreekt, gaat in op het ontstaan van de lantaarnconsoles. Aansluitend kunnen bezoekers meegaan met gidsen van Het Gilde Utrecht voor een wandeling langs de lantaarnconsoles aan de Utrechtse werven. Tijdens de tocht worden vaak anekdotische verhalen verteld die passen bij de hardstenen kunstwerken onder de lantaarns en de historische panden waarnaar ze verwijzen. Op zaterdag 8 november zijn er geen lezingen maar is er om 13.30 uur wel een consolewandeling.
Wie wil meelopen met een consolewandeling wordt verzocht zich aan te melden via info@umf.nu, onder vermelding van de gewenste datum. Deelname kost 7,50 euro.