Utrechts burgemeester Jan van Zanen heeft op Pausdam een robuust beeld van paus Adrianus VI onthuld. Het bronzen sculptuur, vervaardigd door beeldend kunstenaar Anno Dijkstra, is een geschenk van het Prins Bernhard Cultuurfonds Utrecht ter gelegenheid van zijn 75-jarig bestaan.
Hoewel Adrianus Florisz (1459-1523) geldt als de meest invloedrijke Utrechter uit de geschiedenis, had de Domstad tot voor kort geen opvallend beeld of gedenkteken dat naar hem verwijst.
Hoogleraar
Adrianus VI was hoogleraar theologie in Leuven, leermeester van de nog jonge Karel V, diens regent in Spanje en van augustus 1522 tot zijn dood in september 1523 de eerste en enige Nederlandse paus. Adrianus streefde een sobere kerk na en was de eerste die publiekelijk misstanden in eigen gelederen erkende.
De kerkvorst stond te boek als een wijs, eerlijk en rechtvaardig man die zijn hele leven verbonden zou blijven met zijn geboortestad. Om daar terug te keren liet hij in 1517 het monumentale Paushuize bouwen, maar Adrianus overleed voor hij er zijn intrek kon nemen.
Klassieke sokkel
Adrianus VI, geportretteerd in brons, pronkt in het stadshart van Utrecht op een klassieke sokkel. Hij draagt een sobere mantel en heeft in zijn linkerhand een eenvoudige stok. Voor zijn gezicht stond vooral het beroemde portret door Jan van Scorel (1523) model.
Het beeld, dat ongeveer drie meter hoog is, staat op vier hardhouten wiggen. Door het een stevig fundament te geven en tegelijkertijd op wiggen te plaatsen, wordt het volgens kunstenaar Anno Dijkstra ‘bevroren in een fase tussen verleden en toekomst en roept het vragen op over de actuele betekenis van vereren en herdenken’.