Nederland beleefde afgelopen weekeinde de drukstbezochte Open Monumentendag ooit. Ruim 1,3 miljoen liefhebbers bezochten tal van gratis opengestelde monumenten en activiteiten. Het publiek genoot van gebruiken en ambachtelijke vaardigheden. In Vlaanderen trotseerden meer dan 400.000 mensen de hitte.
Het immateriële erfgoed werd in Nederland in en rond de opengestelde monumenten extra zichtbaar gemaakt, zodat het thema Levend Erfgoed volop beleefd kon worden. De enorme inzet van duizenden vrijwilligers en monumenteigenaren én het goede weer, zorgden voor een niet eerder geregistreerde opkomst. Vorig jaar trok Open Monumentendag ruim 1,2 miljoen bezoekers, tot dan toe een record.
Harald de Boer, directeur van organisator Nederland Monumentenland: “Na de fantastische landelijke opening in Zwolle afgelopen vrijdag, is ook de 37e editie van Open Monumentendag enorm geslaagd. Ik ben steeds weer verwonderd en enorm trots wat we met 300 comités en de 18.000 vrijwilligers in het land kunnen bereiken. Zij geven invulling aan Open Monumentendag en maken het evenement tot een succes”.
Hoge waardering
De landelijke waardering voor Open Monumentendag is hoog, blijkt uit het recent uitgekomen Cultuursector Merkenonderzoek 2023, waarover MONUMENTAAL eerder al uitvoerig berichtte.
“In deze tijden van hoge inflatie wordt de entreeprijs van evenementen een drempel voor steeds meer mensen. Open Monumentendag is hierin een welkome uitzondering, dankzij de gratis toegang”, aldus onderzoeksbureau Hendrik Beerda Brand Consultancy.
Bezoekersaantallen
Van Ameland tot aan Maastricht, van Middelburg tot aan Enschede, je kon niet om Open Monumentendag heen. Verspreid door het land waren er ruim 6.000 monumenten en activiteiten te bezoeken.
De meeste liefhebbers kwamen naar Amsterdam (46.000), Breda (33.000), Utrecht (25.000), Rotterdam (25.000), Zwolle (17.000), Bergen op Zoom (16.000), Schouwen-Duiveland (16.000), Delft (13.000), Groningen (12.000), Amersfoort (12.000), Kampen (12.000), Gouda (10.000) en Roermond (10.000). Mensen hebben zich niet massaal lieten afschrikken door de warmte, maar juist verkoeling gezocht in de eeuwenoude monumenten.
Het groene erfgoed was bijzonder populair, waaronder landgoed Twickel in Twente waar duizenden mensen op af kwamen. Ook de forten waren geliefd, niet in de laatste plaats omdat Open Monumentendag samenviel met het Fortenfestival.
Het publiek in Zwolle kon een monumentenbezoek mooi afwisselen met een verfrissende duik in het Openluchtbad, dat dit jaar precies 90 jaar geleden gebouwd werd. In Den Haag zagen veel mensen hun kans schoon om het acht eeuwen oude Binnenhof te bezoeken, wat een grootscheepse renovatie ondergaat. Zeer populair en compleet volgeboekt was ook kasteel Biljoen in Velp. In Naarden-Vesting liepen bezoekers massaal uit voor een spectaculaire re-enactment waarin de bevrijding van de stad op de Fransen, precies 350 jaar geleden, werd nagespeeld.
Erfgoed van routes, netwerken en verbindingen
In 2024 vindt de 38e editie van Open Monumentendag plaats, met als thema Erfgoed van routes, netwerken en verbindingen. De gastgemeente voor de landelijke opening wordt later bekend gemaakt.
VLAANDEREN
Meer dan 400.000 mensen trokken er op zondag 10 september in Vlaanderen op uit tijdens Open Monumentendag 2023. Daarmee is het grootste culturele event van de noordelijke deelstaat van Belgie terug op het niveau van voor corona, ondanks de tropische temperaturen.
De lokale organisatoren maakten voor de 35e editie het thema Met hart en ziel meer dan waar. Ze organiseerden 1.025 activiteiten over heel Vlaanderen. Op 800 plekken viel iets te beleven, een derde meer dan vorig jaar.
Hoewel goed weer was voorspeld, werd het een zeer warme dag. Maar de erfgoedliefhebbers waren op de afspraak. De meeste rondleidingen waren volbezet en veel mensen kozen gericht voor een bepaalde locatie of activiteit. Koele plekken, zoals bunkers, forten en kelders, hadden een streepje voor. De centrumsteden konden alle een stijging qua bezoekers noteren tegenover 2022 en er was opvallend veel aandacht voor het aanbod modernistisch erfgoed.
Foto: Nederland zoekt massaal verkoeling in monumenten.