Ga naar de inhoud

Eerste vermoorde Sovjetsoldaat geïdentificeerd

Ze werden als beesten behandeld, vermoord, in een kuil gegooid en naamloos begraven. Maar nu, tachtig jaar na hun dood, heeft eindelijk een van de 101 in Leusden begraven Sovjetsoldaten zijn naam terug: Ilsja Machametov.

Sinds 1998 probeert onderzoeker Remco Reiding de identiteit te achterhalen van de soldaten die stierven in en nabij Kamp Amersfoort en begraven liggen op het Sovjet Ereveld in Leusden.

“Het is geweldig nieuws dat het na 23 jaar eindelijk is gelukt”, betoogt Reiding. “De nazi’s wilden hen ontmenselijken en hebben zelfs hun naam afgepakt, maar nu weten we toch met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid wie een van hen is”.

Dna-onderzoek nodig

Reiding, directeur van de Stichting Sovjet Ereveld, houdt nog wel een slag om de arm. “Alles wijst erop dat Ilsja hier is gestorven, maar om dat helemaal zeker te weten is dna-onderzoek nodig”.

Ook familie van Ilsja is gevonden. Een van zijn twee dochters, de 85-jarige Modjangoel, leeft nog. Tot op de dag van vandaag was ze met hulp van haar eigen dochter op zoek naar haar vader. “We zijn ongelooflijk blij dat hij is gevonden”, aldus kleindochter Dilnaz.

Untermenschen

De Sovjetsoldaten werden op 27 september 1941 naar Kamp Amersfoort gebracht. De nazi’s behandelden hen als Untermenschen.

Opvallend was dat de meesten afkomstig waren uit Centraal-Azië, in het bijzonder Oezbekistan. De kamparts vond hun andere uiterlijk zo bijzonder dat hij twee hoofden van gestorven soldaten liet afsnijden en hun schedels liet uitkoken om als studieobject op zijn bureau te zetten.

Herbegraven

Binnen een halfjaar na hun aankomst stierven er 24 aan honger, ziekte en mishandeling. De overgebleven 77 werden op 9 april 1942 net buiten het kamp gefusilleerd.

Hun stoffelijke resten zijn na de oorlog gevonden en herbegraven op het Sovjet Ereveld. Op de plek van de executie is een monument opgericht, waar de Stichting Sovjet Ereveld sinds 2013 jaarlijks een herdenking houdt.

Foto: Ilsja Machametov.

1 reactie op “Eerste vermoorde Sovjetsoldaat geïdentificeerd”

  1. Gerrit Kleinveld, een buurman en goede kennis van ons, die in de oorlog uit de kampbunker is ontsnapt (een verhaal op zich, waarvan na de oorlog een reconstructie is gemaakt met foto’s! en nog later een bioscoopfilm), vertelde dat Russische soldaten die ontsnapt waren of daartoe een poging hadden gedaan ook levend werden begraven. Direct na de oorlog was Kleinveld nl. betrokken bij de arrestatie van kampcommandant Berg en andere oorlogsmisdadigers. Hij vertelde dat een Zwitserse arts, die aanwezig was bij de opgraving, Berg te lijf wilde gaan nadat hij geconstateerd had dat er mensen levend waren begraven! Kleinveld heeft hem toen zelf nog tegengehouden. Van die opgravingen heeft Kleinveld mij ooit foto’s laten zien waarop hij stond samen met o.a. Berg bij de opgravingen in Kamp Amersfoort.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.