Ga naar de inhoud

Europese prijs voor restauratie Kathedrale Basiliek Haarlem

De restauratie van de Kathedrale Basiliek Sint Bavo in Haarlem is beloond met de Europa Nostra Award, een door de EU ingestelde prijs voor behoud van cultureel erfgoed in Europa.

In totaal zijn 25 laureaten afkomstig uit 16 landen erkend vanwege hun indrukwekkende prestaties in instandhouding, onderzoek, toegewijde dienst, en onderwijs, opleiding en bewustmaking.

Tot de laureaten in de categorie Toegewijde Dienst behoort de Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie.

Lof voor werkwijze

In het juryrapport over de Sint Bavo wordt de werkwijze van het restauratieteam geprezen en waardering uitgesproken voor het toevoegen van nieuwe kunstuitingen aan de tussen 1895 en 1930 gebouwde kathedraal.

Tot en met 31 juli wordt onder de titel Klim naar het licht in het monument een bijzondere toren- en gewelventocht gehouden, inclusief een tijdelijke loopbrug op bijna zestig meter hoogte tussen de twee torens van de kerk.

De restauratie van de Kathedrale Basiliek begon in 2001 onder leiding van het architectenbureau Van Hoogevest Architecten (Amersfoort) en is in fasen uitgevoerd. De financiering kwam voor rekening van het rijk, de provincie Noord-Holland en de gemeente Haarlem. Ook het bisdom Haarlem, de parochie, diverse fondsen en tal van particulieren leverden een geldelijke bijdrage.

Cuypers

De kerk is ontworpen door Joseph Cuypers (1861-1949), zoon van Pierre Cuypers, architect van het Rijksmuseum in Amsterdam. Tijdens de restauratie werd in de crypte ruimte gemaakt voor het Kathedraal Museum.

In een nieuwe ruimte grenzend aan het middenschip kwamen toiletten, een garderobe en een opslagruimte waardoor in het godshuis voortaan grote concerten en bijeenkomsten kunnen worden gehouden. Belangrijk onderdeel van de restauratie was het herstellen en aanbrengen van decoratieve elementen. Zo is in de hele kathedraal onder de hoogste ramen en ook in de koepel naar ontwerp van Joseph Cuypers de tekst van de hymne van het Te Deum aangebracht. Hetzelfde gebeurde met oude Jugendstil-schilderingen op de orgelkas van het transeptorgel.

De jury van de Europa Nostra Awards noemt het prijzenswaardig dat het restauratieteam zich ervan bewust was ‘dat alleen op basis van onderzoek een juiste interpretatie kan worden verkregen van verborgen elementen van de decoratie, die in hoge mate symbolisch bepaald waren’. Ook toont de jury zich enthousiast over de toegevoegde kunstuitingen van de hand van onder anderen Jan Dibbets, Gijs Frieling en Marc Mulders.

Tentoonstelling

Vanaf vrijdag 24 mei is in de kerk een tentoonstelling over de restauratie te zien. Ook tijdens de Klim naar het licht wordt aandacht geschonken aan het herstel van de Sint Bavo.

De tocht voert langs onder meer de culturele schatten, de binnengalerij en de bijzondere trappenhuizen van de twee torens. Vanaf de loopbrug tussen die torens kan men bij goed weer de wijde omgeving van Haarlem zien, van Alkmaar tot Leiden en van de Noordzee tot voorbij Amsterdam.

Europa Nostra Awards

De in 1978 door de EU ingestelde Europa Nostra Awards zijn bedoeld voor grotere restauratieprojecten op basis van outstanding heritage conservation.

In Nederland vielen eerder onder meer de restauraties van het Dudok-raadhuis in Hilversum, de vijf historische binnenstadskerken in Utrecht waaronder de Domkerk (beide projecten onder leiding van Van Hoogevest Architecten) en De Hallen in Amsterdam-West in de prijzen.

Voorbeelden in het buitenland zijn de Thermen van Diocletianus in Rome, de Botanische tuinen van Auteuil in Parijs en de kathedraal en het bisschoppelijk museum in het Portugese Santarem.

Prijsuitreiking

De winnaars van dit jaar worden op de prominente Europese Erfgoedprijs Ceremonie in Parijs op 29 oktober geëerd, tijdens het Europese Erfgoed Congres.

Foto: Exterieur van de Sint Bavo in Haarlem (copyright Pixelpolder).