Op 13 en 14 mei 2023 is het Nationale Molendag, het belangrijkste molenevenement van Nederland. Honderden traditionele wind- en watermolens openen hun deuren om bezoekers te ontvangen. De 100-jarige Hollandsche Molen houdt de tweedaagse publieksmanifestatie voor de 50e keer, samen met het Gilde van Molenaars.
Molenaars en molengidsen staan klaar om belangstellenden te laten genieten van het oer-Hollandse levende monument. Volgens vereniging De Hollandsche Molen moet iedereen de geuren, geluiden, verhalen en de indrukwekkende oude techniek in een molen een keer beleven. Op veel plaatsen worden extra feestelijke activiteiten georganiseerd. Voor kinderen ligt bij elke molen een cadeautje klaar.
Passie en variatie
“Buitenlandse toeristen kijken hun ogen uit als ze onze molens zien, maar voor veel Nederlanders is het bijna vanzelfsprekend dat er nog zoveel van deze mooie historische werktuigen in het landschap staan. Het is immers een van onze belangrijkste nationale symbolen”, zegt directeur Nicole Bakker van de Hollandsche Molen. “Toch waren veel molens er niet meer geweest als molenliefhebbers zich 100 jaar geleden niet hadden verenigd om dit cultureel erfgoed te behouden en te beschermen”.
Elke molen is uniek
Nederland telt molens in allerlei soorten en maten én functies. Van kleine ‘spinnenkoppen’ tot grote stellingmolens, standerd- en wipmolens, achtkante grondzeilers en ronde stenen molens.
Dat molens graan kunnen malen en water verplaatsen is algemeen bekend. Maar molens malen ook mosterd, pigment en zelfs krijt, kunnen olie slaan en hout zagen. Elke molen is uniek en heeft zijn eigen verhaal.
Nicole Bakker: “Het is dan ook niet verwonderlijk dat duizenden vrijwilligers actief zijn in molenland. Als molenaar, maar ook als molengids, als medewerker in educatieteams of in molenwinkels waar meel, mosterd, olie en andere molenproducten worden verkocht. Tijdens Nationale Molendag delen al deze liefhebbers hun passie en roepen zij andere enthousiastelingen op om zich bij hen aan te sluiten”.
Welke molens zijn open?
Op molens.nl. staan het volledige programma, de bijzonderheden en openingstijden van alle deelnemende molens. In aanloop naar Nationale Molendag komen daar steeds meer molens bij. Ook zijn er fiets- en wandeltochten te vinden.
De Hollandsche Molen zet zich al een eeuw in voor behoud van monumentale wind- en watermolens. Daardoor telt Nederland er nog circa 1.200. Molens die schitteren in het landschap, het dorp of de stad en die ook vaak zijn te bezoeken. Duizenden vrijwilligers zorgen ervoor dat ze daadwerkelijk kunnen draaien en malen.
Nationale Molendag, georganiseerd in samenwerking met Het Gilde van Molenaars, is mogelijk gemaakt door de VriendenLoterij.
Foto: Molen De Ster in Utrecht tijdens Nationale Molendag 2022 (foto Ed van Gerven).