Floris Schönfeld, kunstenaar en alumnus van de Rijksakademie van beeldende kunsten, begint in maart zijn residentie in dierentuin ARTIS. Acht maanden lang onderzoekt hij in het Amsterdamse park de communicatie tussen alles wat leeft. Het residentieprogramma is een hedendaagse invulling van de eeuwenoude verbintenis tussen ARTIS en de Rijksakademie, twee naburige instituten.
Schönfeld gaat atelier houden in een van de Salmhuisjes, een van de 26 rijksmonumenten in ARTIS-Park. Het eindresultaat is in oktober voor publiek te zien.
Uitgelezen plek
Schönfeld maakt werk dat ontstaat door het leven dat hij observeert op een specifieke plek. Hij is in het bijzonder geïnteresseerd in de communicatie tussen verschillende organismen. Zijn video’s, films en digitale techniek omschrijft hij als verslagen van ervaringen die hij heeft.
Voor de kunstenaar is ARTIS de uitgelezen plek om nieuw werk te maken. Schönfeld: “Wat me opvalt is hoe rijk het ecosysteem in ARTIS is. Het is een unieke plek. Met alle diersoorten, zowel de dieren in verblijven als de stadsdieren die naar ARTIS komen en het verdere leven. Ik ben geïnteresseerd in hoe al deze verschillende dieren, mensen, planten, microben met elkaar omgaan”.
Leren van ander leven
Het residentieprogramma van ARTIS in samenwerking met de Rijksakademie is in 2020 opgestart. Aanmelding voor het programma staat alleen open voor kunstenaars die recent (in de afgelopen vijf jaar) de Rijksakademie hebben doorlopen. Na een open call in oktober 2022 selecteerde een jury, bestaande uit ARTIS- en Rijksakademie-medewerkers, unaniem Floris Schönfeld.
Volgens jurylid Judith de Bruijn, medewerker Kunst en Erfgoed bij ARTIS, komt de kunstenaar in zijn werk steeds terug bij de vraag hoe we kunnen leren van andere vormen van intelligentie, van ander leven. “Dat is essentieel in onze huidige tijd en daar zijn we in ARTIS steeds mee bezig, in het park, het ARTIS-Groote Museum en in ARTIS-Micropia. Het is een geweldige kans om met Schönfeld een kunstenaar in huis te hebben die ons hier weer op een hele andere manier naar kan laten kijken”.
Natura Artis Magistra en de Rijksakademie
ARTIS (voluit: Natura Artis Magistra) bestaat in mei 185 jaar. Het belang dat de dierentuin vanaf de oprichting hecht aan kunst zit al in de naam besloten: ‘de natuur is de leermeesteres van de kunst en wetenschap’.
Sinds de 19e eeuw zoeken Rijksakademie-kunstenaars het park op om er te tekenen en boetseren. Ook leende ARTIS dierenskeletten uit voor studies in de Rijksakademie. Oud-directeur van de Rijksakademie August Allebé (1838-1927) bezocht ARTIS steevast met zijn studenten: “Ik houd Artis voor een weldaad aan beeldende kunstenaars”.
De Rijksakademie, die in 1870 is opgericht om artistiek talent in Nederland te behouden, is in de loop der tijd uitgegroeid tot een internationaal residentieprogramma waar kunstenaars zich gedurende twee jaar kunnen richten op onderzoek, experiment en productie van nieuw werk.
Foto: Floris Schönfeld (foto ARTIS, Ronald van Weeren).