Demissionair minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) heeft het onderzoeksrapport naar het belang van archivering van tuin- en landschapsarchitectuur in ontvangst genomen.
Haar ministerie had Het Nieuwe Instituut gevraagd na te gaan hoe om te gaan met de archieven van tuin- en landschapsarchitectuur. Dit vanwege het ontbreken van een duidelijke bewaarplaats, waardoor het materiaal moeilijk zijn weg vindt naar culturele instellingen, versnipperd raakt of zelfs verdwijnt.
Van Engelshoven gaf bij de overhandiging van het verslag op donderdag 8 juli aan al in het najaar vervolgstappen mogelijk te willen maken op basis van de aanbevelingen.
Uiteenlopende projecten
Het overgrote deel van Nederland is ontworpen. Er zijn tuin- en landschapsarchitecten aan het werk geweest die tekeningen maakten, overleggen voerden en pleidooien hielden. Dat resulteerde in projecten op uiteenlopende schaalniveaus.
Van de Zuiderzeepolders tot de Kop van Zuid, van ruilverkavelingen in agrarisch Nederland tot de renovatie van Landgoed Twickel, van de buitenruimte van Schiphol tot Utrecht Leidsche Rijn. Maar waar bewaren we al dat materiaal en hoe houden we het toegankelijk?
Geen duidelijk adres
Tot dusver is het archiveren van tuin- en landschapsarchitectuur niet als publieke taak benoemd en ontbreekt het volgens Het Nieuwe Instituut aan een duidelijk adres waar de archieven kunnen worden bewaard.
Daardoor gaat veel materiaal verloren of is het ontoegankelijk. Terwijl goede archivering helpt om recht te doen aan de rijkdom van het huidige ontworpen landschap, om kennis vast te houden en inwoners bij veranderingen te betrekken.
En de veranderingsmachine draait op volle toeren: er moeten honderdduizend huizen worden gebouwd; op vele plekken zullen windturbines en zonne-installaties landen; in de stad en op het land is er de waterproblematiek en de landbouw vraagt om een ingrijpende transitie. Om dat op een slimme manier te doen, met respect voor het verleden, is de kennis die in archieven besloten ligt onontbeerlijk.
Partners
Partners bij de totstandkoming van het advies waren onder andere het College van Rijksadviseurs, de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), de Nederlandse Vereniging voor Tuin- en Landschapsarchitectuur, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en Speciale Collecties Wageningen University and Research.
Foto: Minister Ingrid van Engelshoven (l) ontvangt het rapport Geheugen van het ontworpen landschap uit handen van Josien Paulides (r), zakelijk directeur van Het Nieuwe Instituut (foto Aad Hoogendoorn).