Veel erfgoedinstellingen (87 procent) in Nederland maken zich grote zorgen over de gestegen energiekosten. Dat blijkt uit een enquête van het Landelijk Contact van Museumconsulenten en Erfgoed Gelderland. Door corona hebben organisaties ‘weinig vlees op de botten’ waardoor de hoge energiekosten een direct begrotingsprobleem vormen.
De enquête is in september 2022 gehouden. Een meerderheid (60 procent) van de erfgoedinstellingen gaf toen aan dat het niet mogelijk is om de streefwaarden voor binnentemperatuur (in veel gevallen tussen de 18 en 21 graden) het hele jaar door te handhaven. Met diverse gevolgen van dien.
Collecties onder druk
Zonder ingrijpen dreigen er problemen op diverse vlakken: de financiële positie van erfgoedorganisaties verslechtert, vrijwilligers blijven thuis vanwege de kou en er kan schade ontstaan aan gebouwen en collecties. Op het ogenblik staat het optimaal beheren en presenteren van de collectieve Nederlandse kunstcollectie en waardevolle objecten onder druk, aldus het onderzoeksrapport.
Een aantal instellingen dat aangeeft nog geen problemen te ondervinden, zegt daarbij; “Nu nog niet, ons energiecontract loopt nog een tijdje”. Of “We huren nu inclusief, maar in de toekomst verwachten we hier toeslagen in”.
Verduurzaming niet eenvoudig
Meer dan de helft van de ondervraagde erfgoedinstellingen is bezig – of in het verleden bezig geweest – met het investeren in verduurzaming. Veel erfgoedorganisaties zijn echter gehuisvest in historische panden die slecht geïsoleerd zijn. Wegens de monumentale status is verduurzamen niet altijd eenvoudig.
Er hebben 57 Gelderse erfgoedinstellingen meegedaan aan de enquête, ruim 30 procent van het totaal aantal respondenten (189). Een aantal Gelderse musea heeft laten weten een gedwongen winterstop in te lassen en het museum pas in het voorjaar weer te zullen openen voor publiek.
Een overzicht van de belangrijkste uitkomsten van het onderzoek is te vinden op de website van Erfgoed Gelderland.
In de komende editie van magazine MONUMENTAAL, die vanaf 9 december verkrijgbaar is, een uitvoerige reportage over Erfgoed en energie.
Foto: Museum Smedekinck, gevestigd in een monumentale boerderij in Zelhem (Achterhoek), heeft sinds begin maart de verwarming uitgezet. Bezoekers mogen hun jas aanhouden, voor de vrijwilligers wordt één ruimte verwarmd door middel van infra rood panelen (foto Museum Smedekinck).