Vereniging Hendrick de Keyser heeft dankzij een particulier legaat en met steun van de BankGiro Loterij het Teylers Hofje in Haarlem gekocht van woningcorporatie Elan Wonen. Het betreft het tiende hofje in eigendom van de landelijke monumentenorganisatie. Daarmee is Hendrick de Keyser naar eigen zeggen de grootste hofjesbezitter van Nederland.
Het imposante gebouw aan de Koudenhorn wordt toegevoegd aan de collectie van ruim 430 historische huizen en monumenten die de vereniging verspreid over het land onderhoudt en verhuurt.
Aanvulling
Het Teylers Hofje geldt als aanvulling op de Haarlemse verzameling huizen van Hendrick de Keyser waaronder ook Huis Hodshon aan het Spaarne en Huis Barnaart aan de Nieuwe Gracht. Die neoclassicistische monumenten met hun fraai gedecoreerde interieurs dateren alle uit de periode rond 1800 en behoren tot de mooiste Nederlandse architectuur uit de patriotten- en Franse tijd.
De huisjes van het Teylers Hofje blijven, conform de testamentaire bepalingen van Pieter Teyler, verhuurd worden aan alleenstaande vrouwen van 50 jaar en ouder met een bescheiden inkomen.
Erfenis
Pieter Teyler van der Hulst, grondlegger van het Teylers Museum, was verantwoordelijk voor twee genootschappen, het Teylers Hofje en de Teyler leerstoel aan de Universiteit van Leiden.
In zijn testament is vastgelegd dat het hofje dat hij in 1752 had gesticht, moest worden uitgebreid. Spoedig na zijn dood in 1778 is daarom de aanzet gegeven tot de bouw van de beroemde ovale zaal van het Teylers Museum en een nieuw te verrijzen hofje aan het Spaarne. Architect Leendert Viervant sleepte beide opdrachten in de wacht. Het hofje verrees tussen 1780 en 1784.
Exemplarisch
Het pand aan het Spaarne is exemplarisch voor een hofje met huisjes gebouwd rond een binnenplaats en een pomp in het midden.
Het neoclassicistische poortgebouw met zijn imposante losstaande zuilen is uniek in Nederland: de regentenkamer verkeert nog compleet in originele staat inclusief houten maquette van het hofje en een schilderij waarop de vijf directeuren van de Teylers Stichting, de secretaris en architect Viervant staan afgebeeld.
De aankoop door Hendrick de Keyser onderstreept volgens de monumentenorganisatie het kunsthistorische belang van het hofje en geeft het ‘de bescherming die het verdient’.
Foto: Het Teylers Hofje in Haarlem (foto Arjan Bronkhorst).
Een mooi iniitiatief van Hendrick de Keyser om dit hof aan te kopen. Ook sympathiek om de regel van Pieter Teyler aan te houden dat de huizen bestemd blijven voor alleenstaande vrouwen van 50 jaar en ouder met een bescheiden inkomen. Als ik naar de foto kijk, valt me wel op dat de ’tuin’ niet erg overeenkomstig is aan de stijl van de architect L. Viervant, terwijl nu juist zijn eigen ontwerp is bewaard gebleven. Het aardige van dit ontwerp is dat hij aan de lange zijden van de tuin kleine golvende perkjes tekent, in de toen gebruikte ‘landschapsstijl’. Hopelijk heeft Hendrick de Keyser daar ook oog voor bij de eventuele renovatie.
Niets dan lof voor deze aankoop. Een zeer aan te bevelen huisvestingswijze voor bejaarden, niet alleen alleenstaanden, een die juist in deze tijd een uitstekend alternatief kan bieden voor de op grote schaal thuiswonende
ouderen. Niet naar de grote bejaardeninstellingen, maar toch in een beschermde omgeving met aandacht en gezelschap dichtbij. Ook kostenverminderend doordat de thuiszorg groepsgewijs kan bedienen.
Tel daarbij op de rustige omgeving, het samen genieten van de binnentuin en het wonen op de begane grond, de gemakkelijke toegang voor familie en vrienden en het behoud van de knusse woonsfeer: een oud recept dat weer helemaal is herontdekt. Voor nieuw te bouwen hofjes nog een idee: bouw ze in samenhang met een kleuterschool of kinderopvang, hoe leuk zou het zijn voor zowel de peuters als de oudjes om elkaar van tijd tot tijd te kunnen ontmoeten in bijv. de binnentuin.
prachtige aankoop en wat zou het mooi zijn ook de tuin in de oude staat te herstellen zie reactie van Carla Oldenburger.