De kerk in het dorp Oterleek aan de noordkant van de Schermer is door het stadsbestuur van Alkmaar officieel aangewezen als gemeentelijk monument. Het initiatief daartoe kwam van de Historische Vereniging Alkmaar, het Cuypersgenootschap en de Bond Heemschut. Aanleiding was de voorgenomen verkoop van het voormalige gebedshuis – dat overigens al lang particulier eigendom is – en zorg om de toekomst ervan.
Het gebouw aan de Dorpsstraat is in 1925 verrezen als Hervormde Kerk in een sobere trant van de Amsterdamse Schoolstijl. Het ontwerp is van de Amsterdamse architect Jaap Molenaar; bouwers waren Moeijes en Joh. Harskamp voor een aanneemsom van 21.111 gulden.
Historie
Vanaf 1100 is in Oterleek sprake van een kapel. Op een landkaart van 1626 staat er een kerkruïne afgebeeld en in 1922 ging de voorlaatste kerk ter plaatse tegen de vlakte.
Het huidige gebouw, dat al in 1968 zijn religieuze functie verloor, is in 1980 door het kerkbestuur verkocht aan een particulier. De toren met het entreeportaal ging in eigendom over naar de gemeente. Daar doet het stadsbestuur nu weer afstand van. Gebouw en toren vormen daarmee weer één bezit.
Blij
Maar in wiens eigendom en met welke functie dan ook, een kerk blijft een kerk en daarom zijn de drie erfgoedorganisaties blij dat de gemeente Alkmaar het hele gebouw monumentale status heeft gegeven.
De belangrijkste kwaliteit en reden voor de bescherming is dat de kerk een gaaf en weinig voorkomend voorbeeld is van genoemde sobere versie van de Amsterdamse School in een historisch lintdorp. Met zijn robuuste hoofdvorm en markante toren draagt het gebouw sterk bij aan het silhouet van het dorp en bepaalt daarmee de ruimtelijke kwaliteit en de cultuurhistorische identiteit van Oterleek.