Het TextielMuseum in Tilburg toont van 1 december 2022 tot en met 29 mei 2023 de nieuwe gordijnen voor Paleis Huis ten Bosch – het woonpaleis van koning Willem-Alexander en koningin Máxima.
De koningin, die de expositie opent, borduurde samen met ruim 150 borduurders uit heel Nederland mee aan dit nieuwe culturele erfgoed. In de tentoonstelling Koninklijk borduren – verhalen en vakmanschap zijn de gordijnen te zien samen met de 18e eeuwse gordijnen die de inspiratiebron vormden.
De expositie geeft een kijkje in het maakproces van dit omvangrijke project dat in het TextielLab werd ontwikkeld en toont de rijkdom aan verhalen die ontstaat wanneer mensen samen borduren.
Koninklijk borduren: verhalen en vakmanschap biedt de kans de nieuwe gordijnen te bewonderen voordat ze geïnstalleerd worden in de Chinese Zaal van het paleis.
Nieuw Nederlands erfgoed
De eerste ruimte geeft de sfeer weer van de Chinese Zaal; naast de historische gordijnen vindt men daar authentieke meubelen, haardschermen en een servies uit de 18e-eeuw.
De bezoeker kan inzoomen op de gedetailleerde geborduurde taferelen op de historische gordijnen. Diverse audiofragmenten nemen de liefhebber mee in de verhalen achter de Chinese taferelen. Zo biedt een audiofragment dat een tafereel belicht van dorpelingen die kleren wassen in de rivier, inzicht in de sociale status, klederdracht, symboliek en architectuur uit het China van toen.
In een volgende ruimte ontdekken liefhebbers de nieuwe gordijnen, ontworpen door de Haagse ontwerper Liesbeth Stinissen. Te zien is de Nederlandse delta, geïnspireerd op de Chinese rivier afgebeeld op de historische gordijnen. De meanderende delta verbindt verschillende architectonische iconen en dagelijkse taferelen uit de rijke Nederlandse geschiedenis waarvan een aantal ook een bijzondere connectie heeft met het Koninklijk Huis. Voorbeelden zijn de Deltawerken in Zeeland, NEMO Science Museum in Amsterdam en de Sint Servaasbrug in Maastricht.
Vakmanschap
In het TextielMuseum – een museum en werkplaats in één – is naast het eindresultaat altijd aandacht voor het maakproces. In een ateliersetting wordt het onderzoek van Liesbeth Stinissen getoond aan de hand van ontwerpschetsen en samples.
Te zien is welke ontwerpkeuzes door de ontwerper zijn gemaakt en welke creatieve processen zijn doorlopen. Een film toont hoe Stinissen in het TextielLab samen met borduurexpert Frank de Wind de talloze mogelijkheden van computergestuurd borduren onderzocht en de nodige bijkomende technische uitdagingen overwon. Diverse voelstalen maken het mogelijk het borduurwerk van dichtbij te bestuderen.
Heel Holland borduurt
In de laatste zaal staan de handwerkliefhebbers die hebben bijgedragen aan het borduurwerk centraal. Onder leiding van meesterborduurder Anna Bolk werkten meer dan 150 deelnemers van verschillende borduurgroepen én koningin Máxima mee aan de ontwikkeling van de gordijnen, van een borduurgroep uit Kollumerzwaag tot een groep in Middelburg.
Aan de hand van persoonlijke borduurwerken zijn verhalen te ontdekken die schuilgaan achter hun passie voor het borduren – die soms tot generaties teruggaat. In deze zaal laat de tentoonstelling de verbindende rol van handwerken zien als middel voor ontmoeting, gesprek en uitwisseling van kennis en vaardigheden.
Koninklijk Borduren: verhalen en vakmanschap is tot stand gekomen dankzij structurele ondersteuning van de provincie Noord-Brabant, de gemeente Tilburg en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), in samenwerking met Dienst van het Koninklijk Huis.
Let op: reserveren voor de tentoonstelling is verplicht, e-tickets zijn beschikbaar via textielmuseum.nl.
Foto: Koningin Maxima borduurde samen met ruim 150 borduurders uit heel Nederland mee aan het nieuwe culturele erfgoed (foto Maarten Schuth).