De gemeenteraad van Hoorn heeft met grote meerderheid besloten tot financiering van het zogeheten Projectplan Vernieuwing Westfries Museum. Hierdoor wordt funderingsherstel mogelijk, evenals verduurzaming, verbeteren van de toegankelijkheid en het samentrekken met het monumentale buurpand Roode Steen 15.
Met haar besluit toont de Hoornse gemeenteraad volgens museumdirecteur Ad Geerdink visie. “Dit is niet alleen een duurzame investering in de economie, maar ook in het verhaal van de stad: het geeft toekomst aan de geschiedenis”.
Het stadsbestuur koos op dinsdag 21 september voor de variant met een tentoonstellingszaal en ontvangstruimte in de kelders, tussen de herstelde funderingen. “Dat levert Hoorn economisch het meest op en je kunt dit maar één keer goed doen”, aldus de raad, die het museum als een belangrijke toeristische trekpleister beschouwt.
De verbouwing maakt letterlijk ruimte voor een nieuw museaal concept en levert een geschatte bezoekersgroei op van 45.000 naar 70.000 bezoekers per jaar.
Herstel monumentaal erfgoed
Het Westfries Museum – nu nog het museum over de Gouden Eeuw – is gevestigd in het monumentale Statencollege uit 1632. Het museum verhaalt over de geschiedenis van Hoorn en de regio in de periode dat Nederland meeschreef aan de wereldgeschiedenis.
Maar het monumentale museale complex bestaat uit oorspronkelijk zeven panden die onregelmatig van elkaar verzakken.
De lokale overheid, verantwoordelijk voor het onderhoud van de stedelijke monumenten, kreeg met het oog op de dringende noodzaak van dit funderingsherstel in 2020 al een subsidie van 2,1 miljoen toegekend van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Ook vanwege het vervallen van deze subsidie lag het besluit juist nu op tafel bij de gemeenteraad, terwijl de financiële situatie het er niet gemakkelijker op maakte.
Inzet eigen middelen
Het plan voor restauratie en vernieuwing van het Westfries Museum werd begin dit jaar gepresenteerd, maar de gemeenteraad stelde de beslissing tot drie keer toe uit.
Inmiddels zegden de Kaap Hoorn Vaarders financiële steun toe. De Stichting Stadsherstel Hoorn op haar beurt deed een eenmalige duit van 50.000 euro in het zakje voor herstel van de monumentale tuinmuur. Vanwege de betere mogelijkheden voor het presenteren van de collectie gaf het Westfries Museum aan zelf 1,1 miljoen euro te willen investeren vanuit het Le Cocq d’Armandville-Planckenfonds (een legaat, bestemd voor collectie-uitbreiding), als gekozen zou worden voor de variant met de onderkeldering.
Verantwoordelijk wethouder Samir Bashara noemt het groene licht van de gemeenteraad ‘een historisch besluit’. “Het gaat hier om een groot project, dan is het belangrijk dat er een robuuste meerderheid is. We weten nu dat de volksvertegenwoordiging achter de plannen staat en dat geeft richting”.
Nieuw museaal concept
Directeur Geerdink is verheugd met de restauratie en vernieuwing van het Westfries Museum te kunnen beginnen.
“We gaan langgekoesterde dromen waarmaken. Dat betekent onder meer behoud van de monumentale gebouwen en het toekomstbestendig maken van het museum voor komende generaties. Ook kunnen we de toegankelijkheid verbeteren: het kruip-door-sluip-doorkarakter van het 17e-eeuwse museum zonder lift maakte het tot nu toe onbereikbaar voor mindervaliden”.
Vervaardiging van het projectplan was volgens Geerdink een complexe bouwkundige puzzel, vooral omdat de opdracht ‘sober en doelmatig’ van de gemeenteraad voorop stond. Een multidisciplinaire projectgroep (met het Hoornse architectenbureau TPAHG en extern projectleider Eltje de Klerk) zocht en vond bouwkundige koppelkansen in de kelderruimtes waar een wisselexpositiezaal, een ontvangstruimte en een invalidetoilet worden ondergebracht.
De nieuwe klimaatinstallaties komen op zolder. De noodzakelijke verplaatsing van de entree en strategisch geplaatste liften leveren volgens de projectgroep een logische en aantrekkelijke museumroute op, ook voor mindervalide bezoekers. Daarnaast is er ruim plaats voor het nieuwe museale concept waarin de reflectie op de Gouden Eeuw een belangrijke plaats inneemt.
Meer eigen inkomsten
Geerdink: “Hiermee krijgt het museum een nieuwe toekomst, ook vanwege de andere manier van kijken naar en omgaan met het verleden. Met een ander concept, gevarieerdere presentaties en de inzet van innovatieve technologieën trekken we een jonger, diverser en groter publiek. Resultaat: meer bezoekers en dat levert Hoorn weer economische kansen op, plus meer eigen inkomsten voor het museum. Zo kunnen we de verhalen over de historie van stad en regio blijven uitdragen”. www.wfm.nl/toekomst
Foto: Het Westfries Museum aan de Roode Steen in Hoorn (foto Benno Ellerbroek).