Na ruim een half jaar in de steigers te hebben gestaan, is vandaag (vrijdag 10 juni) modelplaats Maasvlaktecentrale in het Waterloopbos bij Marknesse in de Noordoostpolder feestelijk geopend. Met het weghalen van een schot uit de waterinlaat door gedeputeerde Michiel Rijsberman van Flevoland stroomt weer water vrij de koelwatervijver in, net als 50 jaar geleden tijdens de onderzoeken van het Waterloopkundig Laboratorium.
De andere vier waterinlaten werden open gezet door Marjolein Verschuur van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), Sijmen Prins van aannemer Prins Bouw, oud-medewerker van het Waterloopkundig Laboratorium Abe Hoekstra en vrijwilliger Peter Katsman.
Onderzoek
De Maasvlaktecentrale behoort tot de modelplaatsen van voormalig Waterloopkundig Laboratorium De Voorst en vertelt een deel van de uitzonderlijke geschiedenis van het bos. Het schaalmodel deed dienst voor onderzoek naar de koelwatervijver van de destijds nog aan te leggen elektriciteitscentrales op de Maasvlakte bij Rotterdam. Natuurmonumenten heeft het model gerestaureerd om het te behouden voor de toekomst.
Gebiedsmanager Philip Makkink zegt blij te zijn met de opknapbeurt van de modelplaats. “De wereldwijde bekendheid van Nederland als waterbouwland danken wij mede aan het onderzoek dat in het Waterloopbos heeft plaats gevonden. Dat we nu deze modelplaats hebben teruggebracht in oude staat en daarmee een stukje van de bijzondere geschiedenis weer zichtbaar hebben gemaakt, is geweldig. We mogen trots zijn op deze unieke plek in de Noordoostpolder”.
Icoon van vernieuwing en experiment
Volgens gedeputeerde Rijsberman (Kunst en Cultuur) is het Waterloopbos een van de iconen van vernieuwing en experimenten in Flevoland. “Het is een stuk geschiedenis van de waterbouwkundige techniek waarmee ons land groot is geworden. Daar zijn we trots op en dat willen we koesteren en zichtbaar maken”.
Koelwatervijver
Begin jaren 70 van de vorige eeuw is op de modelplaats Maasvlaktecentrale door ingenieurs van het Waterloopkundig Laboratorium onderzoek gedaan naar de koelwatervijver van de nog te bouwen energiecentrales.
Het onderzoek richtte zich vooral op de stroomsnelheden van het koelwater en op de stabiliteit van de bodembekleding van de koelwatervijver. De situatie in Rotterdam werd in het Waterloopbos op schaal nagebouwd en de beoogde stortstenen bodembekleding van de koelwatervijver werd op stabiliteit onderzocht. Uit het onderzoek bleek dat in de vijver aanzienlijke wervelingen ontstonden. Daarom werd besloten de bekleding van de koelwatervijver zwaarder uit te voeren dan vooraf gedacht.
Historie behouden
De restauratie is mogelijk geworden door de Regeling Restauratie Rijksmonumenten van de provincie Flevoland en de Subsidieregeling Iconische Rijksmonumenten. Om het verhaal van het Waterloopbos ook in de toekomst te kunnen vertellen, vindt Natuurmonumenten het belangrijk dat geïnvesteerd wordt in toegankelijkheid, duurzaamheid en het zo goed mogelijk beleefbaar maken van het bos.
In totaal worden ter plaatse tien waterloopkundige modellen opgeknapt. In 2018 is de Deltagoot al omgevormd tot het kunstwerk Deltawerk// en in 2019 is de Golfbak gerestaureerd. Al deze stappen zijn onderdeel van de uitvoering van de Ontwikkelagenda Waardevol Waterloopbos 2016-2026, een plan voor behoud en ontwikkeling van rijksmonument Waterloopbos.
Foto: Gedeputeerde Michiel Rijsberman van Flevoland verwijdert een schot uit de waterinlaat, de officiële opening van modelplaats Maasvlaktecentrale (foto Martyn Hamer).