Ga naar de inhoud

Nederlands oorlogsschip op bodem Finse Golf

oorlogsschip

Schip-ontdeklt-600x266

Op de bodem van de Finse Golf is een uitzonderlijk goed bewaard Nederlands oorlogsschip uit het begin van de 18e eeuw teruggevonden. Het vaartuig ligt 62 meter diep, door het koude en diepe water is de houten constructie vrijwel intact. Alle kanonnen staan zelfs nog op het dek.

Vermoedelijk behoort het schip tot de Admiraliteit van West-Friesland en is het in 1708 gebouwd in Medemblik. Niet eerder is een Nederlands oorlogsschip uit de Gouden Eeuw in dermate goede staat ontdekt.

Ontdekking

De Finse Maritieme Dienst vond het vaartuig al circa tien jaar geleden bij werkzaamheden. Pas in 2014 doken maritiem archeologen en diepzeeduikers naar het wrak. Het bleek een oorlogsschip van 35 meter lang met drie masten, waarvan er een nog overeind staat.

Het schip is vermoedelijk op een rots onderwater lek geslagen en rechtstandig gezonken. Uit de bouwwijze blijkt dat het vaartuig van rond 1700 moet dateren. Na de vondst leidde het Finse bureau SubZone een onderzoek in Zweedse en Russische archieven om de identiteit van het zogeheten ‘Kalbådagrund gunship’ vast te stellen. Toen duidelijk werd dat het geen Zweeds of Russisch schip betrof, werd de informatie met andere landen gedeeld.

Identificatie

De identificatie van het oorlogsschip kwam eind vorig jaar in een stroomversnelling toen de Medemblikker historicus Peter Swart een oude zeekaart vond waarop de locatie van een scheepsramp was aangegeven. Op de kaart staat de tekst ‘hier is het Noord-Hollands oorlogschip op gebleven 1715’.

Uit het onderzoek van Swart bleek dat in dat jaar slechts een oorlogsschip uit Noord-Holland niet naar huis terugkeerde. Gemeentelijk archeoloog Michiel Bartels nam vervolgens contact op met collega’s in Finland of zij een scheepswrak op deze plaats kenden. Binnen enkele dagen volgde de geestdriftige reactie: “Yes, we have found your ship!”.

De combinatie van de afmetingen, de bewapening, de locatie en de Hollandse scheepsbouwtraditie maakt het voor 95 procent zeker dat het gaat om het fregat Huis te Warmelo.

Burgemeester Frank Streng van Medemblik is enthousiast over de vondst van het oorlogsschip uit zijn stad: “Dit is een unieke vondst. Het geeft de eeuwenlange maritieme identiteit van Medemblik aan”.

Vervolgonderzoek

Bedoeling is dat komende zomer een duikteam van het Finse onderzoeksbureau SubZone opnieuw afdaalt naar het vaartuig. Het vervolgonderzoek richt zich op definitieve identificatie.

Dat kan door het nemen van houtmonsters voor jaarringonderzoek om te zien hoe oud het schip is, bestudering van details als de kanonnen en het maken van een 3D model van het hele wrak. Het meest wordt verwacht van de bestudering van de spiegel, de achterzijde van het schip. De spiegel is traditioneel voorzien van ornamenten en de scheepsnaam.

Foto: Schematische weergave Huis te Warmelo (beeld SubZone).