Duikers hebben in september op de Noordzee twee Engelse onderzeeboten uit de Eerste Wereldoorlog verkend. Van een van de wrakken kan nu met zekerheid worden gezegd dat het de HMS E5 betreft.
Deze Engelse onderzeeboot verdween op 7 maart 1916, ten noorden van Schiermonnikoog, vermoedelijk toen het schip op een Duitse mijn liep. Door samenwerking tussen de Nederlandse overheid en sportduikteams konden de wrakken in kaart worden gebracht.
Naast de identificatie van de HMS E5 is de HMS E26 verder verkend. De locaties van beide onderzeeërs waren al langer in beeld, maar duikonderzoek is risicovol en doorgaans vrijwel onmogelijk omdat de boten midden in een drukbevaren scheepvaartroute liggen.
Met assistentie van de kustwacht is het internationale scheepvaartverkeer enkele uren op veilige afstand gehouden zodat amateurduikers de locaties konden verkennen en een professionele fotograaf en cameraman de onderzeeboten konden vastleggen. De HMS E26, die nu verder is verkend, werd al in 2006 door duikclub Ecuador van Terschelling geïdentificeerd.
Initiator
Van de HMS E5 is dus nu de locatie vastgesteld. Duikteam Zeester was initiator van de omvangrijke operatie, waarbij zowel de Stichting Nabestaanden Onderzeeboten 1940-1945, de Stichting Duik de Noordzee Schoon als de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) nauw waren betrokken.
Woordvoerder Remy Luttik: “Een stukje van de puzzel van de maritieme geschiedenis van de Noordzee is boven water gehaald. De resultaten bieden hoop voor nabestaanden die op zoek zijn naar vermiste geliefden en familieleden. Wij zijn als gepassioneerde maritiem amateurarcheologen al jaren op zoek naar schepen en onderzeeboten die in de Noordzee gezonken zijn, maar nog steeds niet zijn teruggevonden”.
Verheugd
Programmamanager maritiem Martijn Manders van de rijksdienst wijst erop, dat vorig jaar bij Texel een pilot is begonnen om de mogelijkheden voor samenwerking met vrijwilligers in de maritieme archeologie te onderzoeken en te verbeteren.
“We zijn verheugd nu met verschillende duikgroepen in Nederland te kunnen werken aan behoud en beheer van ons maritieme erfgoed. Met Britse collega’s onderhouden we intensief contact over de vindplaatsen, die we ook zien als ‘lieux de memoire’. Zorgvuldige omgang met oorlogsgraven als deze staat voor alle betrokken partijen voorop”.
Tips
Jouke Spoelstra, projectleider vanuit de Koninklijke Marine en de Stichting Nabestaanden Onderzeeboten 1940-1945 voor de zoektocht naar de in de Tweede Wereldoorlog op de Noordzee verdwenen Hr.Ms.O13: “Vanuit allerlei bronnen krijgen we tips van onderzeebootwrakken die we vervolgens proberen te identificeren. Soms, zoals nu, met succes. In nauwe samenwerking met professionele bedrijven, verantwoordelijke rijksdiensten en vrijwilligers kunnen we zo stapje voor stapje het lot van veel spoorloos verdwenen onderzeeboten, maar ook van andere schepen met hun bemanningen achterhalen. Deze samenwerking draagt enorm bij aan bewustwording rond dit voor velen onbekende militaire erfgoed en het belang voor nabestaanden voor het beschermen van en respectvol omgaan met deze laatste rustplaatsen van familieleden”.
Foto: Duik de Noordzee Schoon, Cor Kuyvenhoven.