Vrouwen hebben een stevig stempel gedrukt op iconische huizen. Onder de titel Helene, Truus en Lotte toont MONUMENTAAL nr. 4 – 2024, verkrijgbaar vanaf vrijdag 6 september, de belangrijke rol van vrouwen bij de totstandkoming van het Rietveld-Schröderhuis (Utrecht), het Jachthuis Sint Hubertus (Otterlo) en Huis Polman (Nagele).
Open Monumentendag 2024
In zijn voorwoord bejubelt hoofdredacteur Paul de Gram Open Monumentendag, dit jaar in het weekeinde van 14 en 15 september. Het grootschalige evenement laat steevast zien hoezeer erfgoed leeft onder het grote publiek. Behoud ervan is echter niet eenvoudig, blijkt uit de column van Eefje van Duin, voorzitter van de Federatie Instandhouding Monumenten (FIM).
Brugge en het Heilig Bloed
Coverstory van deze editie van MONUMENTAAL is gewijd aan de Heilig Bloedprocessie in de Vlaamse stad Brugge. Het spektakel wordt, samen met de Semana Santa van Sevilla en de Palio in Siena, gezien als een van de drie belangrijkste historische eventevocaties in Europa. De Heilig Bloedprocessie is ontstaan in 1304 als uitdrukking van dankbaarheid en geloof.
Amsterdam ondergronds
Vijftig monumenten in Amsterdam openen in het weekeinde van nationale Open Monumentendag hun deuren voor publiek. De 38e hoofdstedelijke editie duikt in de ondergrondse stad. Bezoekers worden letterlijk mee onder de grond genomen: door kelders, tunnels en bunkers, maar ook langs archeologische vondsten.
Man met een missie
Vier kerkgebouwen heeft Wim Annen al in zijn bezit. De 77-jarige Drent wil er meer kopen om ze te ‘bewaren’ voor de lokale gemeenschap. Want de man heeft een missie. Hij is ervan overtuigd dat het kerkelijke leven ooit weer opbloeit. Het opmerkelijke project van de nog altijd uiterst gedreven ondernemer begon een jaar of acht geleden met de aankoop van de Voorhofkerk in Pesse.
100 Jaar Natuurmonumenten en de Kampina
“…Dit typisch Brabantse natuurterrein….” Zo omschrijft Natuurmonumenten de Kampina bij Boxtel in het eerste handboekje uit 1949. De beschrijving geeft vooral hoog op van de heide, vennen en bijzondere vegetatie. Het illustreert het beeld dat we hebben van de Kampina. Dat van een natuurgebied en dan vooral de uitgestrekte, Brabantse heide. Michiel Purmer toont de balans tussen erfgoed en natuur ter plaatse. Natuurmonumenten bezit Kampina 100 jaar en brengt bij gelegenheid daarvan een boekwerk uit.
Inzicht in tradities en gewoonten
Het literaire genre almanak is populair. Van Dale omschrijft het woord als afkomstig van het Latijnse almanachus of het Arabische Al manakis, wat kalender betekent. Een boekje met tijdrekenkundige en astronomische opgaven van een jaar. Verder veel praktische informatie en letterkundig mengelwerk – oftewel: van alles wat.
Bosspiritualiteit
Steeds meer mensen zoeken een spirituele omgang met het bos. Dat blijkt uit recent onderzoek en uit ervaringen van boswachters van Staatsbosbeheer. Hoe gaan zij om met ‘bosspiritualiteit’? “Het vergt een stap maar het is waardevol je blik te verruimen”.
Kasteeltje als treinstation
Zomer 2024 ging de dienstregeling van ‘de Drielandentrein’ in, een nieuwe interregionale verbinding tussen Aken, Maastricht en Luik. Aan die spoorlijn, tegenwoordig onderhouden door Arriva, ligt het oudste treinstation van Nederland: station Valkenburg. In het historische stadje in Zuid-Limburg kwam eind negentiende eeuw het toerisme in een stroomversnelling. Valkenburg aan de Geul ontpopte zich in 170 jaar tot populaire vakantiebestemming. Met dank aan de spoorlijn.
Shake-hands-architectuur
Tijdens de wederopbouw na WOII werden in Nederland beton en staal voor het eerst grootschalig toegepast, gecombineerd met het traditionelere baksteen en hout. Deze mengvorm van oude en nieuwe materialen en constructies, typerend voor de naoorlogse tijd, wordt ‘shake-hands’-architectuur genoemd. Ook in de kerkbouw voelden architecten de noodzaak om te breken met oude vormentalen of daar op zijn minst iets nieuws aan toe te voegen.
Stoer landmark aan Haagse Brinckhaven
Daar staat hij dan: de herbouwde Van Klingerenvleugel. In de jaren zestig van de vorige eeuw door Frank van Klingeren ontworpen als aanbouw van de monumentale villa annex jeugdherberg Ockenburgh in de Haagse duinen. Na in onbruik te zijn geraakt lang opgeslagen op een werf in Pijnacker. En nu herbouwd, als stoer landmark aan de Haagse Binckhaven.
Ruim 200 Rembrandts in gestript monumentencomplex
Etsen van bedelaars op ruw metselwerk. Intieme plaatjes van Rembrandts vrouwen bij een 17e-eeuwse haard. In het volledig leeggeruimde Westfries Museum in Hoorn zijn meer dan 200 etsen van Rembrandt te bewonderen tijdens Rembrandt, de fotograaf. Tot en met 3 november staat het museum in het teken van de etscollectie van verzamelaar Jaap Mulders, aangevuld met eigentijds op Rembrandt geïnspireerde werk van Anat Ratzabi en Dennis A-Tjak.
Grootschalig op de schop
Het Haags Historisch Museum in het plaatselijke Museumkwartier ondergaat een ambitieuze opknapbeurt en uitbreiding dankzij een investering van ruim 17 miljoen euro van de gemeente Den Haag. Voor de ingrijpende verbouwing is het iconische stadsmuseum vanaf najaar 2024 tot voorjaar 2027 gesloten.
Verder in de vierde MONUMENTAAL van 2024 o.a. de vertrouwde rubrieken Beeldspraak, Specialist, Boeken en Etalage.
Foto: Museum Jachthuis Sint Hubertus (foto Het Nationale Park De Hoge Veluwe).