Archeologen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) verrichten tot en met 22 juli onderwater werkzaamheden bij Texel. De scheepswrakken in het gebied van het rijksmonument Burgzand Noord worden geïnspecteerd en beter beschermd.
Zo wordt het wrak waar recentelijk een unieke 17e -eeuwse japon uit tevoorschijn kwam, de Burgzand Noord 17, voorlopig afgedekt om het in zo goed mogelijke staat te houden. Daarmee wordt tijd gemaakt om de komende maanden samen met de provincie Noord-Holland, de gemeente Texel, Duikclub Texel en Kaap Skil te verkennen welke mogelijkheden er zijn om het wrak verder te onderzoeken en in kaart te brengen.
Aandacht
Het verhaal van de Burgzand Noord 17, ook wel het Palmhoutwrak genoemd, houdt de gemoederen bezig en heeft nationaal en internationaal veel aandacht gekregen. Op basis van de vondsten uit het wrak die er nu zijn is een onderzoeksgroep bezig de historische situatie te achterhalen. Naast dat historisch onderzoek, dat wordt uitgevoerd door wetenschappers uit binnen- en buitenland, is het van groot belang om het wrak zoals het er nu bij ligt zo goed mogelijk te beschermen. Door het wrak tijdelijk af te dekken wordt tijd gewonnen zodat later nog uitgebreider archeologisch onderzoek kan plaatsvinden. Door steeds veranderende omstandigheden in de Waddenzee en natuurlijke erosie dreigen de wrakken te vergaan. De meest kwetsbare delen zijn na afdekking niet alleen beschermd tegen deze natuurlijke erosie, maar ook minder toegankelijk voor minder welwillende duikers. Zij zijn namelijk ook een bedreiging voor het wrak en de lading.
Beproefde methode
Het afdekken van scheepswrakken is een beproefde methode die al langere tijd door maritiem archeologen van de rijksdienst wordt toegepast. Voor het afdekken wordt steigergaas gebruikt. Deze methode is in de jaren negentig al ontwikkeld. De eerste functie van het gaas is dat het ervoor zorgt dat het onderliggende zand niet meer weg kan spoelen. Daarnaast vangt het gaas zand in, waardoor in korte tijd een grote oppervlakte van het wrak bedekt wordt. Het onderliggende erfgoed is dan beter beschermd tegen fysieke, chemische en organische achteruitgang.
De wrakken bij Burgzand Noord worden regelmatig bezocht en gemonitord door de sportduikers en amateurarcheologen die actief zijn op Texel. Zij maken zich zorgen over de staat waarin de wrakken verkeren. Daarom werkt Duikclub Texel nauw samen met de provincie Noord-Holland, de gemeente Texel, het ministerie van OCW (waar de rijksdienst onderdeel van is) en museum Kaap Skil in de pilot onderwaterarcheologie die vorig jaar is gestart. Doel is om het onderwatererfgoed bij Texel in kaart te brengen en mogelijkheden te zoeken voor samenwerking tussen de duikers en archeologen, zodat het onderwatererfgoed beter beheerd wordt en waar mogelijk gepresenteerd aan het publiek. Tijdens het veldwerk zal er kennisuitwisseling plaatsvinden tussen de duikers en de archeologen, over de informatie uit het wrak en over de methode van het afdekken. Met deze informatie kan vervolgens een plan worden opgesteld over het beheer van deze vindplaatsen.