Met de plaatsing van het monumentenschildje is op woensdag 15 januari de monumentenstatus van de pastorie met leerkamer in Drieborg officieel bekrachtigd.
De handeling werd verricht door wethouder Bard Boon van de gemeente Oldambt, Erik Ader, voorzitter van de Ds. Aderstichting en Peter Breukink, (scheidend) directeur van de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK).
De aanwijzing tot beschermd gemeentelijk monument is het gevolg van een verzoek daartoe van de kerkenstichting aan het college van B en W van de gemeente Oldambt.
Het pand, in juni 2019 door de Ds. Aderstichting overgedragen aan de SOGK, is gewaardeerd volgens de landelijk erkende criteria architectuurhistorische waarde, cultuurhistorische waarde en stedenbouwkundige waarde, alsmede de toegevoegde criteria gaafheid en zeldzaamheid.
Met de Voormalige School in Beerta is het complex het tweede gemeentelijke monument in Oldambt.
Publicatie
Tijdens de bijeenkomst op 15 januari is de publicatie Het verhaal en de betekenis van het Aderhuis in Drieborg gepresenteerd.
De uitgave, waarvan een exemplaar werd aangeboden aan wethouder Boon, is geschreven en samengesteld in opdracht van de Stichting Oude Groninger Kerken ter ondersteuning van de aanvraag voor de monumentenstatus van het Aderhuis in Drieborg. Boon ontving ook het januarinummer van het tijdschrift Groninger Kerken met daarin een bijdrage van Erik Ader over de bewogen geschiedenis van zijn familie en dit belangrijke complex.
Herinneringserfgoed
In 2020 herdenken we dat Nederland 75 jaar geleden werd bevrijd van het nazibewind. De oorlog en de daarmee gepaard gaande vervolging van onder anderen joodse inwoners en verzetslieden vormen belangrijke thema’s binnen de herdenkings- en herinneringscultuur.
Uit recent onderzoek van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) blijkt dat herinneringserfgoed een voorname functie heeft in het tastbaar en beleefbaar maken van het verleden. Zo kan het belangrijk zijn een gebouw monumentale bescherming te verlenen op grond van zijn sociale waarde en het belang van het verhaal dat dit erfgoed vertelt en in herinnering houdt.
Historie
Dominee Ader is in november 1944 door de Duitse bezetter gefusilleerd; na de oorlog beriep de kerkenraad een nieuwe predikant.
Zijn vrouw Johanna Adriana Appels verhuisde met haar kinderen van de pastorie van Nieuw Beerta naar het naastgelegen dorp Drieborg dat deel uitmaakte van de kerkelijke gemeente. Daar wijdde zij zich aan het stichten van een gebouw dat zou kunnen dienen als basis voor alle verenigingsactiviteiten die zij en haar man daar opgezet hadden en dat ook zou kunnen dienen als kerkruimte.
In 1948 liet Johanna Adriana in Drieborg een woonhuis bouwen naar ontwerp van architect H.T. Timmer uit Winschoten en al in 1950 kon het aan het huis verbonden gebouw, een diepe wens van haar man, geopend worden. Het geld daarvoor was bijeengebracht uit een deel van haar vermogen, de opbrengst van haar boek en lezingen en uit giften van personen die haar werk een warm hart toedroegen.
Dagboek
Johanna Adriana werd op 9 mei 1906 geboren in Driebergen als vijfde en laatste kind in een tamelijk welgestelde familie.
Begin jaren dertig ontmoette zij haar latere echtgenoot, Bastiaan Jan Ader (Bas), geboren op 30 december 1909. Het dagboek dat zij in het diepste geheim bijhield gedurende de oorlog vormde de basis voor het boek dat ze over die jaren schreef: Een Groninger Pastorie in de Storm. Het publicatie beleefde dertien drukken en werd vertaald in het Duits en Fins en onlangs in het Engels onder de titel House of Defiance.
In het huis groeide ook de bekend geworden kunstenaar Bas Jan Ader op, oudste zoon van het echtpaar. De jongste zoon, Erik, werd ambassadeur en was lange tijd voorzitter van de Ds. Aderstichting.
Foto: Peter Breukink plaatst het monumentenschildje (foto Duncan Wijting).