Een nieuwe werkwijze van Rijkswaterstaat (RWS) en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) maakt het voortaan mogelijk al in een vroeg stadium rekening te houden met cultureel erfgoed bij werkzaamheden van RWS.
Die afspraak hebben de twee partijen vandaag, maandag 11 november, vastgelegd in een hernieuwde samenwerkingsovereenkomst. Daarmee is naar hun inzicht het erfgoed beter beschermd en blijft er meer grip op de uitvoering van projecten.
Beide overheidsinstanties werken al sinds 1987 samen op het gebied van archeologie. Die samenwerking is nu vernieuwd en uitgebreid naar cultureel erfgoed: (maritieme) archeologie, (gebouwde en aangelegde) monumenten, stads- en dorpsgezichten en cultuurlandschappen.
Gezamenlijke intake
De nieuwe aanpak houdt in dat gewerkt gaat worden met een gezamenlijke intake door RWS en de RCE. Die bestaat onder andere uit een startoverleg en adviesronden.
Een en ander verbetert volgens de partners de samenwerking al in de planvormingsfase en bij de uitvoering van aanleg- en beheerprojecten, en is er vooraf inzicht in het aanwezige cultureel erfgoed en de toepasselijke wet- en regelgeving.
Ook betekent de aangepaste samenwerkingsovereenkomst dat cultuurhistorie en landschap, in aanvulling op archeologie, expliciet meegenomen dienen te worden bij aanbestedingen. Betrokkenen komen zo niet voor verrassingen te staan.
De komende jaren wordt de nieuwe werkwijze toegepast in een aantal pilotprojecten. RWS en de RCE bekijken op het ogenblik welke hiervoor in aanmerking komen.
Ongeschreven geschiedenis bewaren
Het is overigens niet helemaal nieuw om vanuit verschillende disciplines te kijken naar cultureel erfgoed in een projectgebied.
RWS en de RCE deden bijvoorbeeld in een eerder stadium ervaring op met de archeologische en cultuurhistorische verwachtingskaart van het Maasdal. Die is gemaakt voor een zorgvuldige omgang met archeologische vindplaatsen en cultuurhistorische elementen in grote wateropgaven en –projecten, zoals Ruimte voor de Rivier.
Hieruit bleek o.a. dat in het gebied enkele oude Maasheggen (mei- en sleedoornheggen) aanwezig zijn, die al eeuwenlang worden gebruikt als perceelscheiding en veekering. Omdat die nu in beeld zijn, kunnen ze straks goed in de nieuwe plannen worden ingepast.
“Door op deze manier om te gaan met cultureel erfgoed, bewaren we de ongeschreven geschiedenis van Nederland”, aldus RWS en RCE.
Foto: Jaap Slootmaker, plv. dg Rijkswaterstaat en Barbera Wolfensberger, dg Cultuur en Media van het ministerie van OCW, tekenen de hernieuwde samenwerkingsovereenkomst.