Ga naar de inhoud

Ronde Venen in actie tegen verval rijksmonument

Door jarenlang onthouden van onderhoud, verkeert de rijksmonumentale boerderij aan de Industrieweg 30 in Mijdrecht in zeer slechte staat. De kop-romp boerderij uit 1879 is uniek in zijn architectuur in relatie tot de arbeiderswoningen ernaast. De hoeve vertelt veel over de veengeschiedenis van gemeente De Ronde Venen.

De lokale overheid hecht zeer aan behoud van de boerderij en probeert de eigenaar al sinds 2002 te bewegen het rijksmonument te onderhouden. Aangezien de eigenaar dat weigert, is de gemeente een handhavingstraject begonnen.

Instandhoudingsplicht

In Nederland geldt sinds 2016 een zogenoemde instandhoudingsplicht voor eigenaren van monumenten. Een en ander betekent dat het bewust nalaten van onderhoud aan een monument strafbaar is.

Uitgangspunt is dat eigenaren ‘tijdelijke bezitters’ zijn. Het monument moet voor de eeuwigheid blijven staan. Het individuele belang van de eigenaar is daarmee ondergeschikt aan het algemeen belang van behoud tot in lengte van dagen. Om onderhoud te stimuleren bestaan er subsidies en gunstige financieringsmogelijkheden.

Optreden bij moedwillig verval

Ondanks de ‘instandhoudingsplicht’ is het voor gemeentes ingewikkeld onderhoud aan een monument af te dwingen.

Bij bestudering van de (zeer schaarse) voorbeelden in Nederland, kwam gemeente De Ronde Venen tot de conclusie dat het juridisch afdwingen van onderhoud een traject is dat secuur doorlopen moet worden.

Bij Industrieweg 30 bestond dat traject uit zeven stappen van onder andere bouwkundige onderzoeken van de Monumentenwacht Utrecht, adviezen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en het weerleggen van zienswijzen. Het doorlopen van deze stappen kostte een jaar.

Maatregelen voor 1 juli

Op 15 januari 2019 is de definitieve handhavingsbrief verstuurd. Hierin deelt de gemeente de eigenaar mee dat hij tot 1 juli 2019 de tijd krijgt om acht maatregelen te nemen. Bij het uitvoeren van deze maatregelen is  behoud van het monument verzekerd. Bij niet-uitvoeren zal de eigenaar dwangsommen verbeuren.