Donatus
Hoff van Hollantlaan 8
5243 SR Rosmalen
T: (073) 522 1700
E: info@donatus.nl
I: www.donatus.nl
Nederland heeft een rijke geschiedenis, ook als het om monumenten gaat. Kerken, historische buitenplaatsen, molens, industriële gebouwen, dagelijks houden eigenaren en toezichthouders zich met dit prachtige erfgoed bezig. Het overdragen ervan aan komende generaties is vooralsnog geen gemakkelijke opgave.
De minister van OCW heeft een goede start gemaakt met het vrijmaken van kapitaal voor de monumentale sector, maar de sector zelf dient met werkbare ideeën te komen om de bouwwerken in stand te houden en daar waar mogelijk nieuw leven in te blazen. Dat gebeurt gelukkig volop, via koepelorganisaties, stichtingen, verenigingen en andere samenwerkingsvormen.
Multifunctioneel
Kerken en monumenten hadden vroeger vanwege hun bestemming een geslotener karakter. Tegenwoordig worden deze prachtige gebouwen meer en meer opengesteld voor een breder publiek. Multifunctioneel gebruik heet dat in de volksmond. Een historisch pand wordt bijvoorbeeld opengesteld als museum, zodat bezoekers optimaal in de gelegenheid worden gesteld om van dit erfgoed te genieten.
Kerkenvisies
Goede voorbeelden van toekomstig doelmatig gebruik zijn de vanuit de landelijke overheid geïnitieerde Kerkenvisies, waarvan er op het ogenblik zes in ontwikkeling zijn.
De kerkbesturen van de diverse denominaties werken daarbij samen met de landelijke en lokale overheid en de plaatselijke gemeenschap. Samen beslissen ze wat waardevol is en meerwaarde heeft voor de regio. Niet alles kan worden behouden, daar is eenvoudigweg geen geld voor; maar gelukkig is veel wel mogelijk en vaak nog exploitabel ook.
Kanttekeningen
Kanttekeningen zijn er helaas ook te plaatsen bij herbestemming van monumentaal erfgoed.
Enerzijds zien we toenemend enthousiasme bij eigenaren en besturen om oude gebouwen een nieuwe functie te geven, anderzijds schieten allerlei bedrijfjes als paddenstoelen uit de grond, die het verlossende wiel opnieuw proberen uit te vinden, hoe goed bedoeld ook. Iedereen noemt zich plotseling herbestemmingsspecialist, de goeden niet te na gesproken. Waakzaamheid is geboden.
Wat dan wel?
Van groot belang bij de herbestemming van historische gebouwen is onder meer de keuze voor een gespecialiseerde verzekeraar. Die is er namelijk niet alleen voor de gebouwen, maar moet ook adviseur en bemiddelaar zijn voor de mensen die er in huizen, of het nu gaat om kerkbesturen, geloofsgemeenschappen of bezitters van monumentaal erfgoed.
Eén belang
De gespecialiseerde verzekeraar stelt zich tevens op als hoeder van het aan hem toevertrouwde cultureel/religieuze erfgoed. Hij moet professioneel kunnen communiceren en discussiëren met afgevaardigden uit politiek, wetenschap en bedrijfsleven. Daarbij dient hij slechts één belang: het behoud van het erfgoed.
Preventief
Ook in preventieve zin besteedt de verzekeraar aandacht aan het zo goed mogelijk in standhouden van het monumentale gebouw. Vaak gaat men er nog te vanzelfsprekend van uit dat het erfgoed wel schadeloos de volgende eeuw zal doorstaan. De echte deskundigen weten dat dat niet het geval is.
Eric van Grieken,
senior relatiebeheerder Donatus Verzekeringen