Stadsherstel Amsterdam heeft de pastorie aan de Hartveldseweg in Diemen aangekocht. Daarmee lijkt het voorbestaan van het rijksmonumentale gebouw geborgd.
Twee keer eerder maakte Stadsherstel plannen voor de pastorie van Bleijs (1882), maar na reddingspoging drie is het gelukt het gebouw weer toekomst te geven.
Schuilkerk De Hoop
In 1996 redde en restaureerde Stadsherstel de, voor een groot deel door brand verwoeste, schuilkerk De Hoop te Diemen. Dat monument aan de Harteveldseweg 23 uit de 18e eeuw mocht er aan de buitenzijde niet als een kerk uit zien, vandaar het ontbreken van een klokkentoren.
Door toegenomen welvaart van Diemen aan het einde van de 19e eeuw dacht de katholieke gemeenschap aan de bouw van een nieuwe kerk, maar daarvoor was onvoldoende geld. In 1882 werd wel een pastorie neergezet, op de plek van de oude (een woonhuis), en kreeg de schuilkerk een nieuwe gevel. Pas in 1910 is een nieuwe kerk opgetrokken, aan de linkerzijde van de pastorie.
De pastorie (1882) staat anno nu leeg en verkeert in slechte staat. Het houtwerk is verrot, in de muur zitten scheuren die op funderingsproblemen wijzen en het dak lekt. Zorgen gaan vooral uit naar het intacte interieur, dat door de vochtproblemen ernstig is aangetast.
Zorgwekkend
Bij inspectie door erfgoedvereniging Heemschut begin 2018 bleek de toestand van het gebouw zorgwekkend. Als op korte termijn niet zou worden ingegrepen dreigde onherstelbare schade. De vereniging schreef de gemeente Diemen aan en wees op de onderhoudsplicht van de eigenaar. De lokale overheid handelde voortvarend en ging in gesprek om uit de impasse te komen.
Architect Bleys
Het monument is een ontwerp van de Amsterdamse architect Adrianus Cyriacus Bleijs (1842 -1912), ook bouwer van de twee jaar later verrezen Sint Nicolaaskerk in de hoofdstad.
Bleys leerde het vak van de vermaarde Pierre Cuypers en Jan Stuyt. ’s Mans ontwerpen zijn eigenzinnig en allesbehalve alledaags. Niet alleen in de jaren dat hij ze schetste maar ook vandaag de dag, ruim honderd jaar na zijn dood, zijn ze uniek en vaak beeldbepalend. Veel is er verloren gegaan. Daarom is Stadsherstel Amsterdam trots dat het de pastorie in Diemen een tweede leven kan schenken.
Verheugd
Heemschut’s commissie Noord-Holland is verheugd over het nieuws en schrapt de pastorie van haar lijst Bedreigd Erfgoed.
Lees verder over de aankoop van de pastorie op de website van Stadsherstel.
Foto: Het voorbestaan van de voormalige pastorie in Diemen lijkt te zijn geborgd (foto Aart van Mossel).