Toren kerk Ulrum in de steigers

De toren van de kerk van Ulrum, een van de kerken van de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK), staat in de steigers voor groot onderhoud. Hard nodig, want vooral het voegwerk verkeert in slechte staat.

De leibedekking van de spits wordt gerepareerd, de wijzerplaten opnieuw geschilderd. Enkele houten vloeren komen in aanmerking voor herstel en ook het mechanische uurwerk wordt onder handen genomen. Als alles meezit zijn de werkzaamheden eind oktober voltooid. Voor de uitvoering tekent aannemer Dijkstra de Graaf uit Engwierum.

Trotseerloodjes

Bovenin de spits van de kerk van Ulrum zijn trotseerloodjes uit 1776 ontdekt. De lapjes lood werden gebruikt om spijkers af te dekken waarmee het lood was vastgezet. Dit om te voorkomen dat het water via de spijkers naar binnen lekt.

In de 18e eeuw is op de middeleeuwse kerk een nieuwe spits gebouwd. De loodgieter zette destijds zijn initialen op de trotseerloodjes als een soort visitekaartje. Bedoelde tekens zijn waarschijnlijk van loodgieter/leidekker Jan Diemers uit de Ebbingestraat te Groningen.

Aanpak van de toren is de eerste fase van meer werkzaamheden ter plaatse de komende jaren. Op het ogenblik wordt gewerkt aan plannen voor herbestemming van het ‘reservekerkje’ Irene naast het oude godshuis. Daar moet over een aantal jaren museum Ulrum 1834 worden ingericht.

De Afscheiding

De vroeg 13e-eeuwse kerk van Ulrum, waarschijnlijk gewijd aan de Heilige Catharina, is bekend vanwege de Afscheiding. Die kerkstrijd uit 1834, belangrijk voor de Nederlandse geschiedenis, was ook een emancipatiebeweging van de allerarmsten.

Geïnspireerd door de strijd van Hendrik de Cock en zijn aanhangers nam Thorbecke de vrijheid van onderwijs, godsdienst en meningsuiting op in de Grondwet van 1848. Zo stonden de afgescheidenen aan de wieg van het moderne Nederland.

De kerk van Ulrum behoort tot de 93 kerken, negen (vrijstaande) torens en negen pastorieën van de Stichting Oude Groninger Kerken. Het voormalige godshuis werd in 2013 overgedragen naar de SOGK, de bijbehorende pastorie volgde in 2019. De kerk staat dagelijks open voor bezoekers. (tijdens de werkzaamheden gesloten).

Foto: De toren Ulrum in de steigers (foto SOGK).