Op Marker Wadden, het nieuwste stukje Nederland, is een geheel duurzame en zelfvoorzienende nederzetting gebouwd. Stroom wordt ter plekke opgewekt met zonnepanelen en als reservebron een slapende windmolen, water komt uit een lokale bron en wordt ter plekke afgevoerd en gezuiverd.
Het eiland in het Markermeer tussen Noord-Holland en Flevoland is niet aangesloten op het landelijke netwerk van elektriciteit, gas, drinkwater of riolering en is daarmee het eerste off grid eiland van Nederland. Ook bij de inrichting van de gebouwen staat duurzaamheid voorop.
Enorme puzzel
Bij de aanleg van de nederzetting, die op donderdag 2 juli officieel is geopend, is vooral de mix van zelfvoorzienende en duurzame voorzieningen uniek.
Volgens André Rijsdorp, projectleider van de bouw bij opdrachtgever Natuurmonumenten, was het integreren van de verschillende duurzame systemen dan ook een enorme puzzel. “Van een geheel zelfvoorzienend systeem zijn geen voorbeelden, dus we hebben heel veel zelf moeten uitdokteren. Een flinke uitdaging”.
Passend in duinlandschap
De nederzetting bestaat uit hoogwaardige architectonische gebouwen voor beheer en toezicht, onderzoek door natuuronderzoekers, opvang van bezoekers en vier eilandhuisjes voor de recreatieve verhuur.
“Het is een ensemble met een karakteristiek silhouet, stevig verankerd in het weidse duinlandschap. Het architectonische idioom van de nederzetting is geïnspireerd op het fenomenale project Sea Ranch in Californië”, verklaart Franz Ziegler van architectenbureau Ziegler|Branderhorst.
De gebouwen, opgetrokken met hout uit bossen van Natuurmonumenten, zijn grotendeels elders gebouwd en op transport gezet, zodat er zo min mogelijk verstoring is geweest van de natuur. De omvang van de bebouwing bedraagt niet meer dan 0.1 procent van de totale oppervlakte van Marker Wadden. De nederzetting ligt op het Haveneiland, het enige van de vijf eilanden dat toegankelijk is voor publiek. De andere vier zijn uitsluitend natuurgebied.
Natuurlijk paradijs
De eilanden zijn vooruitstrevend aangelegd met zand, klei, veen en slib uit het Markermeer, volgens Natuurmonumenten een wereldprimeur.
De natuurlijke oevers dragen bij aan verbetering van de waterkwaliteit van het meer en de ontwikkeling van nieuwe natuur. Het is een natuurlijk paradijs voor vogels, vissen, insecten en planten en inmiddels ook een unieke recreatiebestemming in het hart van Nederland. Marker Wadden is onderdeel van Nationaal Park Nieuw Land.
Erfpacht
Ook voor het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) was de aanleg van de eilanden een bijzonder project. Zand en water ter plaatse zijn immers van de rijksoverheid. Het RVB heeft die voor de ontwikkeling van Marker Wadden in erfpacht gegeven.
Een en ander komt voort uit de zogenoemde Rijksstructuurvisie RRAAM (Rijk-Regioprogramma -Amsterdam-Almere-Markermeer) uit 2013. Die heeft als doel de noordelijke Randstad de komende 20 tot 30 jaar uit laten groeien tot een internationale concurrerende Europese topregio. Daarbij staan drie hoofdopgaven centraal: verstedelijking, bereikbaarheid en ecologie.
Steun
De vereniging Natuurmonumenten is de belangrijkste financier van de nederzetting. Dankzij bijdragen van de Nationale Postcode Loterij, Boskalis, het Gieskes-Strijbis Fonds (veldstation voor onderzoekers) en subsidie vanuit Leader+ met bijdragen van de provincie Flevoland en de gemeente Lelystad is de nederzetting gebouwd.
IKEA, Forbo Flooring en Cellnex hebben meegeholpen aan de inrichting en de straalverbinding. Landal GreenParks verzorgt de verhuur van de vier eilandhuisjes, waarvan de opbrengst geheel ten goede komt aan Marker Wadden.
Foto: De nederzetting op Marker Wadden is donderdag 2 juli geopend (foto Natuurmonumenten, Marten van Dijl).
Geweldige ontwikkeling