Ga naar de inhoud

Utrechts raatakkercomplex archeologisch rijksmonument

Tussen Amerongen en Elst, in de gemeente Utrechtse Heuvelrug, ligt een terrein van circa 12 hectare dat decennia lang bewoond is geweest. Zichtbare prehistorische elementen van die bewoning, zoals grafheuvels en raatakkers, zijn door de eeuwen heen goed bewaard gebleven en zeldzaam. Daarom is dit archeologisch terrein aangewezen als archeologisch rijksmonument.

Susan Lammers, algemeen directeur van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en Jasper Kuipers, provinciehoofd Utrecht van eigenaar Staatsbosbeheer, onthulden voor de gelegenheid een informatiepaneel (foto).

Het erfgoed van onze vroege voorouders ligt verscholen in het landschap. Veel mensen lopen er argeloos aan voorbij. Nu is het verhaal te lezen, letterlijk en figuurlijk en zo krijgt een wandeling door het bos ook een educatief tintje.

Eerste bewoners

De oudst bekende bewoning in het gebied dateert vanaf 2500 voor Chr. In die tijd werden ter plaatse grafheuvels opgeworpen. Daarin zijn personen begraven die zeer waarschijnlijk een belangrijke positie hadden in de gemeenschap.

Vanaf ongeveer 1100 voor Christus tot in de Romeinse tijd (12 tot ca. 400 na Chr.) bewerkten prehistorische boeren het land in zogenoemde raatakkers. Dat zijn vierkante of rechthoekige akkertjes waarop primitieve graansoorten als emmertarwe en spelt werden verbouwd. Mogelijk hebben de grafheuvels ook toen nog dienst gedaan als laatste rustplaats voor onze agrarische voorouders.

Celtic Fields

Ten onrechte worden raatakkers Celtic Fields genoemd. Die term, al bijna een eeuw oud, werd in 1923 door Engelse archeologen bedacht. Zij verwezen daarmee naar de Kelten, maar die hebben niets met raatakkers te maken.

De benaming Celtic Field is echter nooit helemaal uit beeld verdwenen. Reden waarom raatakkers ook nu nog Celtic Fields worden genoemd.

In het aanwijzingstraject richting archeologisch rijksmonument werkten Staatsbosbeheer, de gemeente Utrechtse Heuvelrug en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed nauw samen.