In de vierde ronde van de Erfgoed Deal zijn van de elf ingediende projecten er vijf toegevoegd. De Erfgoed Deal, nu 25 projecten groot, ondersteunt aansprekende voorbeelden van plekken in Nederland die gaan veranderen en waar erfgoed een rol van betekenis gaat spelen.
De toegekende projecten in de huidige ronde zijn: Kademuren Amsterdam, DU MOment des monuments van de gemeente Stichtse Vecht (binnen het thema energietransitie en duurzaamheid), Velperweg Arnhem, Gebiedsontwikkeling Maassluis en Stijlicoon Nagele (thema stedelijke groei en krimp).
Het gaat om financiële bijdragen van het rijk tot een bedrag van in totaal ruim drie miljoen euro waar gemeenten drie miljoen tegenover zetten. Alle toegekende projecten dienen ter inspiratie voor de plannen van toekomstige initiatiefnemers. De Erfgoed Deal loopt tot eind 2022; volgend jaar kunnen nog tweemaal projecten worden aangedragen.
Thema’s en trends
Voor de vierde ronde was de ambitie om meer in te zetten op de thema’s energietransitie en duurzaamheid en stedelijke groei en krimp. Dat is gelukt, want er zijn twee duurzaamheids- en drie stedelijke projecten toegekend. Evenals in vorige rondes, is meer aangevraagd dan aan middelen beschikbaar was.
Volgens voorzitter Michiel Scheffer van de Stuurgroep Erfgoed Deal staat de gebouwde omgeving in Nederland voor grote uitdagingen als het gaat om energietransitie en klimaatverandering. “We moeten van het gas af, en er is een opgave voor waterberging. Daarbij willen we wel het monumentale karakter van steden en dorpen versterken. In deze ronde leggen we de nadruk op slimme combinaties, dat vind ik een positieve ontwikkeling”.
De toegekende projecten op een rij
Kademuren Amsterdam – Hoe kunnen Amsterdamse kademuren een bijdrage leveren aan de transitieopgave met behoud van het cultuurhistorische beeld en karakter van dit UNESCO Werelderfgoed-gebied?
Deze vraag wordt in dit project samengebracht met de opgave om de bruggen en kades in de stad te herstellen. Een enorme renovatie en tegelijk een kans.
DU MOment des Monuments – De gemeente Stichtse Vecht ontwikkelt met DU MOment des Monuments een stappenplan voor verduurzaming van (woonhuis)monumenten. Het plan is erop gericht eigenaren van begin tot eind te begeleiden bij het verduurzamen van hun monument. Via enkele pilots wordt het stappenplan in de praktijk getest. Na uitvoering vindt vijf jaar monitoring van de resultaten plaats.
Velperweg Arnhem – In het project Renaissance Velperweg wordt een breed en onveilig wegprofiel omgevormd tot een veilige groene route met gebruik van de cultuurhistorische waarden. Juist door erfgoed nadrukkelijk te betrekken, blijken oplossingen vanzelfsprekender en wordt de inrichting op unieke wijze verrijkt.
Gebiedsontwikkeling Maassluis – Dit project in Maassluis houdt een aanpak in van elkaar versterkende elementen om krimp en leegstand in de binnenstad te voorkomen en tegelijk duurzame groei te bevorderen door de potentie van maritiem erfgoed te benutten, de beleving te versterken en historische boten te verduurzamen.
Stijlicoon Nagele – In dit project vormen de bijzondere erfgoedwaarden van Nagele het uitgangspunt. De gemeente Noordoostpolder en partners maken deze de komende jaren beter beleefbaar door het verbeteren van de zichtbaarheid en het bewustzijn, door het leggen van verbindingen tussen verschillende erfgoedlocaties en partijen, door productontwikkeling en door marketing. Dit om op deze manier de leefbaarheid een positieve impuls te geven.
De Erfgoed Deal is een samenwerkingsverband tussen de ministeries van OCW, BZK, IenW en LNV, het Interprovinciaal Overleg (IPO), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de Federatie Grote Monumentengemeenten, de Federatie Instandhouding Monumenten, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, LandschappenNL, het Rijksvastgoedbedrijf en de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit. www.erfgoeddeal.nl
Foto: Nagele in de gemeente Noordoostpolder (bron: Erfgoed Deal project Stijlicoon Nagele).