De voormalige schoenfabriek Eperon d’Or in Izegem mag zich de derde winnaar van de Onroerenderfgoedprijs Vlaanderen noemen. De erfgoedsite wint ook de publieksprijs op basis van een online poll waaraan bijna 10.000 mensen deelnamen.
Schrijnwerker Frans Willems krijgt van de jury een eervolle vermelding voor zijn bijdrage aan de restauratie van de pastorie van Meusegem. De werking van de Heetveldemolen in Tollembeek wordt gevierd met een Prijs participatie, een eenmalige prijs in het kader van het Europees Erfgoedjaar.
Publiek toegankelijk
De Onroerenderfgoedprijs Vlaanderen beloont recent uitgevoerde projecten op het vlak van monumentenzorg, landschapszorg en archeologie. De derde editie van de prijs stond in het teken van erfgoed dat publiek toegankelijk is.
Negenentwintig kandidaten schreven zich in. Een externe jury nomineerde de schoenfabriek Eperon d’Or in Izegem, de Heilige Geestsite in Mechelen en het belevingscentrum Het Moment in Scherpenheuvel-Zichem als laureaten. Elke laureaat wint een bedrag van 2.500 euro. Als winnaar ontvangt Eperon d’Or daarbovenop een bedrag van 12.500 euro, dus 15.000 euro in totaal.
Art-decogebouw
Eperon d’Or is een voormalige schoenfabriek uit Izegem. In haar tijd was het een van de belangrijkste schoenfabrieken uit de regio. Het art-decogebouw is in 1930 opgetrokken, naar een ontwerp van de Izegemse architect Charles Laloo. Tot de jaren 1940 produceerden ongeveer tweehonderd arbeiders er handgemaakte schoenen. Nadien volgde een langzame mechanisatie. In 1946 is het fabrieksgebouw uitgebreid met een betonconstructie aan de achterzijde. In 1968 liep de laatste schoen van de band.
Restauratie
Het hoofdgebouw is in 1999 beschermd als monument. In 2005 kocht de stad de schoenfabriek. De niet-beschermde achterbouw volgde in 2010. In 2011 begon de restauratie met verschillende aannemers en in verschillende fases. Daarbij was er aandacht voor de oorspronkelijke kleuren van het interieur, oude glaspartijen en de geornamenteerde voorgevel.
Er is een extra verdieping toegevoegd en een aanbouw. Het gebouw kreeg een passende nieuwe functie: die van borstel- en schoenenmuseum. Ook het Huis van de Economie en het bezoekerscentrum van de stad Izegem kregen een plaats in het gebouw. De feestelijke en plechtige opening vond plaats in 2017.
Trots
Vlaams minister-president Geert Bourgeois is als minister van onroerend erfgoed maar ook als inwoner van Izegem naar eigen zeggen bijzonder trots de prijs te mogen uitreiken aan Eperon d’Or.
“Het is een prachtig herbestemmingsproject dat sterk inzet op publiekswerking en mensen op een heel toegankelijke manier laat kennismaken met het industrieel verleden van de streek. Ook de andere laureaten, wil ik uitdrukkelijk bedanken en feliciteren met een ijzersterke prestatie”.
Oud en nieuw
De jury: “In het project komen oud en nieuw op een evenwichtige manier samen. Elementen met erfgoedwaarden werden in situ behouden en nauwgezet gerestaureerd, zonder hedendaagse toevoegingen te schuwen. Ze vormen een elegante aanvulling op de bestaande historische structuren en maken van dit gebouw een multifunctioneel geheel”.