De Kluntjespot van Haarlo wordt op zaterdag 10 oktober overgedragen aan de Stichting Oude Gelderse Kerken (SOGK). In de kerk die behoort tot de Hervormde Gemeente Haarlo en Waterhoek blijven kerkdiensten worden gehouden.
Daarnaast krijgt het godshuis, sinds 2001 rijksmonument, een eigen plaatselijke commissie (PC) die aan het werk gaat om andere activiteiten te ontwikkelen waarmee de lopende kosten gedekt kunnen worden. De SOGK draagt zorg voor duurzaam beheer en behoud van het gebouw.
Bijnaam
De Hervormde kerk, bijgenaamd De Kluntjespot, pronkt op een terp, waar eerder een kapel stond. De kerk is in 1858 neergezet als centraalbouw op een symmetrisch achthoekige plattegrond (in met neogotische en neoclassicistische kenmerken uitgevoerde Waterstaatsstijl).
De bijnaam De Kluntjespot herinnert aan een ouderwetse achtkantige klontjesbus. Het godshuis heeft een tentdak, dat bekroond wordt door een zinken dakruiter waarop een kruis en een haan staan. Op de top een lantaarn met monumentale klok van G.T. van Heuvel uit 1857.
Uniek is de nog aanwezige ronde opstelling van de banken, waarbij vanaf de preekstoel de vloer oploopt. In het geheel van de achtkant is ook de consistoriekamer verwerkt, twee halletjes en de trap naar een galerij. In het liturgisch centrum bevinden zich de oorspronkelijke preekstoel met klankbord, de avondmaalstafel en een monumentaal kabinetorgel, gemaakt in circa 1765 door H.H. Hess.
Oude Gelderse Kerken
De SOGK zet zich al meer dan veertig jaar actief in voor behoud van het religieus erfgoed in de provincie Gelderland. Om belangstelling voor monumentale kerken te wekken en om kerkgebouwen in stand te kunnen houden stimuleert de SOGK meervoudig gebruik van religieuze gebouwen. Zij doet dit onder meer door het uitgeven van een kwartaalblad (Venster), het stimuleren van belangstelling voor (religieus) erfgoed, het beschikbaar stellen van educatief materiaal.
De neutrale stichting SOGK biedt kerkbesturen de helpende hand bij restauratie en onderhoud. Ook denkt de SOGK mee over oplossingen als het gaat om dreigend verval van het kerkgebouw door gebrek aan financiën. Goede en passende herbestemming van een kerk is van cruciaal belang voor duurzame instandhouding van religieus erfgoed. In bijzondere gevallen kan de SOGK kerken in eigendom overnemen als daarmee een bijzonder monumentaal gebouw behouden kan worden voor de toekomst.
Eigendom
Op het ogenblik heeft SOGK diverse rijksmonumenten in eigendom, waaronder twaalf kerkgebouwen, een synagoge en drie torens; in totaal negentien rijksmonumentnummers.
Het werk van de SOGK wordt onder andere mogelijk gemaakt door de provincie Gelderland, trouwe donateurs en hen die de stichting een warm hart toedragen.
Foto: Hans Hendriksen, Haarlo.