Ga naar de inhoud

Toen gewoon, achteraf bijzonder

Toen gewoon

Groepsfoto op bordes

In het Koetshuis van de Fraeylemaborg in Slochteren is vanaf 21 februari tot en met 30 november een fototentoonstelling te zien die het dagelijks leven op het historische landgoed in beeld brengt. Het betreft de periode 1920-1970, een halve eeuw waarin de tijd leek stil te staan. Titel: Toen gewoon, achteraf bijzonder.

De Fraeylemaborg heeft nu een museale functie, maar bleef tot 1972 particulier bewoond. De familie Thomassen à Thuessink van der Hoop van Slochteren gaf aan de laatste fase een bijzondere invulling. Samen met haar personeel, pachters en omwonenden hield zij een traditionele levenswijze in stand, die velen tot de verbeelding sprak. “Het was een beetje de middeleeuwen in de moderne tijd. Een manier van leven die nergens meer bestond, maar hier nog wel”, zei een pachter van het landgoed ooit.

Verdwenen wereld

De sfeervolle foto’s tonen een verdwenen wereld van stand. De borgheer en zijn echtgenote zien we samen met hun twee dochters, Jeanne en Louise. Fraaie interieurs, kostbare kunstwerken, elegante kleding, rijtuigen. Wat het personeel betreft zien we de dienstmeisjes met hun witte schortjes, de wasvrouw, de timmerman en de tuinman. De laatste, Van der Sluis geheten, werkte zijn hele leven bij de borg en woonde er direct tegenover.

Ook krijgt de veiling van de borginboedel in 1971 aandacht. Recentelijk kwam nog een tekening van een Kruisiging in het nieuws, verkocht op deze veiling voor een tientje. Het leek een waardeloze tekening met een aardig lijstje. Later bleek het een kostbaar werk uit het atelier van de wereldberoemde Jan van Eyck.

Voorwerpen

Behalve foto’s en filmfragmenten zijn op de expositie voorwerpen te bewonderen die in het alledaagse leven een rol speelden. Zo is het Boswagentje terug vanuit Rijtuigmuseum Nienoord. Dit rijtuigje mende mevrouw Van der Hoop graag zelf door het Slochterbos. Na de tentoonstelling in het koetshuis is een bezoek aan de fraai ingerichte borg een aanrader.

De titel Toen gewoon, achteraf bijzonder is ontleend aan een uitspraak van borgvrouwe Louise Thomassen à Thuessink van der Hoop van Slochteren (1915-2008): “We vonden het altijd heel gewoon, maar achteraf besef je: nou nou, dat was toch wel bijzonder”.

Publicatie

Aan de expositie is een publicatie met dezelfde titel Toen gewoon, achteraf bijzonder gekoppeld, geschreven door conservator Henny van Harten-Boers. Het boek is de neerslag van oral history (mondelinge geschiedenis) van de Fraeylemaborg. Van Harten sprak met leden van de familie, kamermeisjes, pachters en omwonenden.

Foto: Mevrouw Van der Hoop op haar 80e verjaardag op 3 november 1959 omringd door familie, pachters en personeel.