De historische vereniging Deutekom heeft in een brief aan de gemeente Doetinchem hevig geprotesteerd tegen de gang van zaken rond de kaalslag bij Nemaho. Het poortgebouw van de voormalige fabriek is al met de grond gelijk gemaakt. De drie hallen op het complex staan nog overeind, maar de Belgische eigenaar Van der Lugt Industrial Sites wil ook die slopen ten behoeve van nieuwbouw voor een Doetinchems bedrijf.
De plaatselijke overheid heeft de afbraak zoals eerder gemeld voorlopig stil gelegd. Maar wat dat betekent voor de toekomst van de hallen is vooralsnog onduidelijk.
Precedentwerking
Behalve Deutekom zijn ook Bond Heemschut, het Cuypersgenootschap en de Stichting Industrieel Erfgoed Gelderland Flevoland (SIEGF) not amused. De erfgoedbeschermers vrezen precedentwerking.
In Doetinchem staan na onderzoek door een extern bureau 130 panden op een lijst cultuurhistorisch waardevolle objecten. Die CHW-lijst is door burgemeester en wethouders omarmd, maar moet nog door de gemeenteraad worden vastgesteld. Dat gebeurt naar verwachting in oktober.
Melding
Sloop van het Nemaho-complex is volgens een bericht in dagblad de Gelderlander al vóór april gemeld aan de Omgevingsdienst Achterhoek. Formeel is dat voldoende voor afbraak, temeer omdat de CHW-lijst nog geen officiële status heeft. Aangenomen wordt, dat de kwestie dinsdag op de agenda staat van de wekelijkse B en W-vergadering in Doetinchem.
“Onze zorgen gaan uit naar de andere 129 objecten op de lijst tussen nu en oktober”, zegt voorzitter Marcel Overbeek van SIEGF. “Want zolang de CHW-lijst niet door de gemeenteraad is bekrachtigd, lopen die groot risico. Bovendien, in de hallen van Nemaho zitten haar beroemde spanten. Het zou mooi zijn als die bewaard blijven”.
Vertraging
Volgens Ben Groot Roessink, directeur van Ten Hag Makelaars die de belangen behartigt van Van der Lugt Industrial Sites hadden alle gebouwen op het terrein al gesloopt kunnen zijn. “Er ontstond vertraging omdat asbest verwijderd moest worden. Bovendien moesten we een sloper vinden en ook daar ging tijd overheen”, aldus de makelaar tegenover De Gelderlander.
Groot Roessink vindt, dat er goede argumenten zijn voor afbraak. “Dan kan er tenminste een duurzaam, energieneutraal pand worden neergezet. Nu zijn de gebouwen zo lek als een mandje. Daarnaast heeft Doetinchem een enorm tekort aan beschikbare grote bedrijfsterreinen. Dit – vijf hectare groot – is een van de weinige kavels die er nog is. Gezien de schaarste moet dat dan ook bedrijfsterrein blijven”.
De erfgoedbeschermers zijn er niet van onder de indruk. “Geld gaat helaas weer voor de mensen, voor schoonheid en tastbare herinneringen waarvan Doetinchem er toch nog maar zo weinig heeft”, verzucht Huub Koster, voorzitter van de historische vereniging Deutekom. “Als je creatief nadenkt, kunnen een of meer hallen overeind blijven. Laat het exterieur intact en vul binnen in wat nodig is”.
Geen gewone timmerfabriek
Nemaho was een fabriek voor gelijmde, houten spanten, van 1921 tot 2009. Haar naam is een afkorting van (Eerste) Nederlandse Maatschappij voor Houtconstructies.
Zo op het oog een gewone timmerfabriek, maar ‘gewoon’ was Nemaho allerminst. Want hoewel de onderneming thuishoorde in het rijtje plaatselijk bekende bedrijven als Misset, Vredestein, Papierfabriek Doetinchem en Beccon, zullen niet veel buitenstaanders vermoeden dat Nemaho op bijna alle continenten gebouwen heeft neergezet. Bovendien was het bedrijf jarenlang pionier in zijn branche.
Foto: Het poortgebouw van Nemaho te Doetinchem is al met de grond gelijk gemaakt (foto Leo ten Have).