De vernieuwde tentoonstelling in het bezoekerscentrum van het Woudagemaal te Lemmer is een officieel Elfstedenkruisje rijker. Dankzij Obe Volbeda uit Franeker.
Volbeda schenkt het kleinood uit 1956 van zijn inmiddels overleden vader Sasker aan het Wetterskip Fryslân, eigenaar van het UNESCO Werelderfgoed. Het kruisje krijgt volgens het waterschap een eervol plekje in de landschapsstafel aan het begin van de expositie.
De tafel presenteert de Friese boezem, een stelsel van meren, kanalen en vaarten, als een waar kunstwerk. Omdat de Elfstedentocht voor het grootste deel over Friese boezem gaat, past het kruisje van Sasker Volbeda daar volgens de directie van het Woudagemaal goed bij. Bij ’s mans onderscheiding ligt zijn controlekaart met elf stempels.
Op 14 februari 1956 volbracht de toen 29-jarige Sasker uit Weidum als toerrijder de bijna 200 kilometer lange schaatstocht in 10 uur en 20 minuten.
Schaatsplezier
“We zijn ontzettend blij met het Elfstedenkruisje van Volbeda”, jubelt dijkgraaf Luzette Kroon van het Wetterskip Fryslân.
“Het past bij het verhaal dat we bezoekers aan de tentoonstelling willen vertellen over waterbeheer nu en in de toekomst. Waterbeheer en schaatspret zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In periodes van aanhoudende vorst nemen wij als waterschap maatregelen om de ijsgroei te helpen bevorderen om zo schaatsplezier mede mogelijk te maken”.
Trots
Na een oproep van het Wetterskip Fryslân op social media meldde Obe Volbeda zich als eerste.
“Mijn vader is in 2004 overleden. Diens Elfstedentochtkruisje lag sindsdien bij mij thuis in een la. Ik vind het veel mooier dat ook andere mensen er plezier en herinneringen aan beleven”, verklaart Obe, die met een trots gevoel terugdenkt aan zijn vader. “Ook al was hij een man van ‘doe maar gewoon’ ”.
Drie tochten
Naast zijn werk als monteur bij de condensfabriek in Leeuwarden, was Sasker Volbeda sportman. “Van jongs af aan was hij niet te houden als er ijs lag. Snel met zijn buurjongen op de fiets naar de Kleine Wielen bij Leeuwarden, het ijs sneeuwvrij maken en rondjes schaatsen”.
Sasker deed mee aan drie Elfstedentochten. Als toerrijder schaatste hij de tocht in 1954, ook het geboortejaar van Obe, en 1956. “Die deed hij met twee vingers in de neus. Een paar kranten onder het trainingsjasje en gaan”.
De barre tocht van 1963 was een heel ander verhaal. Toen schaatste Sasker als wedstrijdrijder mee. Obe: “Daar heeft hij zijn leven lang spijt van gehad. Bij Stavoren viel hij in het donker en kon vanwege een dikke knie niet verder. Zo jammer, want hij reed op dat moment vooraan mee in het groepje van Jeen van den Berg, winnaar van de Elfstedentocht van 1954”.
Nog gesloten
Op het ogenblik is de expositie met het Elfstedenkruisje in het bezoekerscentrum van het Woudagemaal door de coronamaatregelen niet toegankelijk voor publiek. Zodra het UNESCO Werelderfgoed weer open kan voor bezoekers, is dat op de website van het Woudagemaal te lezen: www.woudagemaal.nl.
Foto: Bezoekers kunnen straks het Elfstedenkruisje met stempelkaart uit 1956 van Sasker Volbeda aan het begin van de expositie in het bezoekerscentrum Woudagemaal bekijken.