De Zuidervermaning in Westzaan dreigt door haar hoeven te zakken. Stadsherstel Amsterdam probeert met de Stichting Oude Hollandse Kerken (SOHK) en plaatselijke vrijwilligers instorten te voorkomen. De Professionele Organisatie voor Monumentenbehoud (POM) helpt de SOHK bij het inzamelen van geld en de begeleiding van de restauratie.
De Zuidervermaning uit 1731 is in de ‘gouden tijd’ van Westzaan gebouwd. De door koophandel en walvisvaart rijk geworden gemeente bouwde 60 meter van de weg een onopvallende schuur. De voormalige Friese Doopsgezinde kerk ligt aan het einde van een lange oprijlaan in een dorp met lintbebouwing van boerderijen en vrijstaande huizen.
De Zaans groen geschilderde kerk met haar schilddak lijkt een grote boerenschuur midden in het weiland en munt uit door eenvoud. Dat was ook de bedoeling want het was een schuurkerk, door doopsgezinden vermaning genoemd.
Poeren
De Zuidervermaning, een van de oudste gebouwen van Westzaan, is geheel opgetrokken uit hout. Het monument rust op 49 gemetselde poeren, die vanwege houtrot aan het verzakken zijn. Een nieuwe fundering van 17 meter lange palen houdt het pand op zijn plaats.
De vermaning is een bijzonder rijksmonument met in de kerkenraadskamer een zogeheten Zaanse smuiger (betegelde schouw), wit zand op de vloer in de grote kerkzaal (onder andere tegen brandgevaar) en authentiek meubilair uit de eerste helft van de 18e eeuw. De kerkzaal wordt gebruikt voor bruiloften, concerten en exposities.
Crowdfunding
Donateurs kunnen via www.mijnstadsherstel.nl eigenaar worden van een te adopteren poer. Voor de fundering is circa 50.000 euro nodig. Het Prins Bernard Cultuurfonds verdubbelt het bedrag als de actie is geslaagd.
Het project, waarvoor Stadsherstel samenwerkt met de Stichting Oude Hollandse Kerken (SOHK) en de plaatselijke commissie van de Zuidervermaning, is mogelijk gemaakt door het Welcker Fonds van het Prins Bernhard Cultuurfonds.