De Stichting Eusebius Arnhem is een actie begonnen om geld in te zamelen voor herstel van het historische bijgebouw naast het transept buiten de kerk. Bedoeling is het pandje – 50 vierkante meter groot – zodanig op te knappen, dat het weer voor publiek toegankelijk is.
Het markante bijgebouw, van binnen en buiten de kerk bereikbaar, functioneerde lange tijd als toiletgroep voor evenementen. Met de recente restauratie zijn voorzetwanden en verlaagde plafonds verwijderd. Daarachter verschenen prachtige ornamenten.
Nader onderzoek wees uit dat het gaat om een ontwerp van architect Joseph Cuypers (1861-1949), onder andere bekend van de Sint Bavo-koepelkathedraal in Haarlem en de Effectenbeurs Amsterdam. Joseph is zoon van de vermaarde kerkenbouwer Pierre Cuypers, ontwerper van het Rijksmuseum en het Centraal Station in Amsterdam.
Ernstig beschadigd
Het bijgebouw van de Eusebius bleef tijdens de Slag om Arnhem (WOII) als een van de weinige onderdelen van de monumentale kerk nagenoeg ongeschonden, maar is door de latere verbouwing tot toiletgroep ernstig beschadigd.
Het nu voorziene opknapkarwei (nieuwe vloer, voorzetwanden en herstel van het balkenplafond) vergt in totaal ruim twee ton. De provincie Gelderland zegde de eerste 116.000 euro al toe. De Stichting Eusebius Arnhem heeft met de kleinzoon van de architect de handen ineen geslagen om de laatste 100.000 euro via crowdfunding bijeen te garen.
Historie
“Rond 1900 is de ruimte ontworpen als wachtkamer voor de armen. Later was het bijgebouw in gebruik als kleedruimte en diakenkamer”, weet kleinzoon Cuypers.
“Bij de herinrichting tot toiletgebouw in de jaren tachtig is het oorspronkelijke interieur volledig verborgen. Naar verwachting zijn ontdekte details van het plafond, de vloer en het exterieur de enige restanten van het originele ontwerp. Aan de buitenzijde is in al die jaren niets tot weinig gewijzigd. De ruimte is van grote monumentale waarde”.
Tempo
Directeur Meike Verhagen van de Eusiuskerk wil met de aanpak van het bijgebouw tempo maken. “De laatste bouwhekken rond de kerk gaan binnenkort weg. Dan nemen we definitief afscheid van de aannemer. Nog voor diens vertrek willen we dit project afronden. Want (te) lang wachten betekent dat we voor onbepaalde tijd een bouwplaats blijven en dat de kosten voor herstel tot onbekende hoogte kunnen stijgen. De wil is groot om deze Arnhemse geschiedenis weer toonbaar en toegankelijk te maken. In een later stadium kan gedacht worden aan het algeheel terugrestaureren van het bijgebouw naar het oorspronkelijke ontwerp. De tekeningen zijn er nog”.
Donaties
Wie wil helpen het voor de opknapbeurt ontbrekende bedrag bijeen te brengen, kan een bijdrage storten op bankrekening NL28 RABO 0383 9989 80 ten name van de Stichting Eusebius Arnhem.
Foto: Het bijgebouw van de Eusebius in Arnhem is door de latere verbouwing tot toiletgroep ernstig beschadigd (foto Jan van Dalen Fotografie).